Konstytucje

KONSTYTUCJE GENERALNE

FRANCISZKAŃSKIEGO ZAKONU ŚWIECKICH

Tłumaczenie z włoskiej wersji językowej O. Dr Wacław Michalczyk OFM

 

 

Rozdział I

FRANCISZKAŃSKI ZAKON ŚWIECKICH

Artykuł 1

1. Wszyscy wierni są powołani do świętości i w jedności z Kościołem mają prawo kroczyć własną drogą duchową.1

2. (Reg. 1, 2)W Kościele istnieje wiele rodzin duchowych posiadających różne charyzmaty. Do tych rodzin należy zaliczyć Rodzinę Franciszkańską, która w swoich różnych gałęziach uznaje za Ojca, inspiratora i wzór św. Franciszka z Asyżu.

3. (Reg. 2)W Rodzinie Franciszkańskiej ma od początków swoje własne miejsce Franciszkański Zakon Świeckich.2  Jest on utworzony przez organiczne połączenie wszystkich braterskich wspólnot katolickich, których członkowie – natchnieni przez Ducha Świętego – zobowiązują się żyć Ewangelią na sposób św. Franciszka w ich stanie świeckim, zachowując Regułę zatwierdzoną przez Kościół.3

4. Na mocy przynależności do tej samej rodziny duchowej Stolica Apostolska powierzyła troskę duszpasterską i opiekę duchową nad FZŚ Pierwszemu Zakonowi Franciszkańskiemu i Trzeciemu Zakonowi Regularnemu /TOR/. Są to „instytuty”, do których należy wyższe kierownictwo, o jakim jest mowa w kan. 303 KPK.4

5. Franciszkański Zakon Świeckich jest w Kościele stowarzyszeniem publicznym.5 Dzieli się on na wspólnoty na różnych szczeblach: miejscowym, regionalnym, narodowym i międzynarodowym. Każda z nich ma osobowość prawną w Kościele.

Artykuł 2

1. Powołanie FZŚ jest powołaniem specyficznym, które formuje życie i działalność apostolską swoich członków. Dlatego nie mogą należeć do FZŚ ci, którzy poprzez wieczyste zobowiązanie są złączeni z inną rodziną zakonną lub instytutem życia.

2. FZŚ jest otwarty dla wiernych każdego stanu. Do niego mogą należeć:

– świeccy (mężczyźni i kobiety),

– duchowni diecezjalni (diakoni, kapłani, biskupi).

Artykuł 3

1. Charakter świecki znamionuje duchowość i życie apostolskie tych, którzy należą do FZŚ.

2. Ich świeckość w powołaniu i w życiu apostolskim wyraża się stosownie do ich stanu, a mianowicie:

– dla świeckich, przyczyniając się do budowania Królestwa Bożego przez

obecność w rzeczywistościach i działaniach doczesnych;6

– dla duchownych świeckich, spełniając właściwą im posługę Ludowi Bożemu, wspólnie z Biskupem i Prezbiterium.7

Jedni i drudzy są inspirowani opcjami ewangelicznymi św. Franciszka z Asyżu i angażują się w kontynuowanie jego misji z innymi komponentami Rodziny Franciszkańskiej.

3. Powołanie FZŚ jest powołaniem do życia Ewangelią w braterskiej komunii. W tym celu członkowie FZŚ łączą się we wspólnoty kościelne, które nazywają się wspólnotami braterskimi.

Artykuł 4

1. FZŚ rządzi się prawem powszechnym Kościoła i własnym: Regułą, Konstytucjami, Rytuałem i Statutami partykularnymi.

2. Reguła określa naturę, cel i ducha FZŚ.

3. (Reg. 3)Konstytucje mają za cel:

– podać normy wykonawcze do Reguły,

– wskazać konkretnie warunki przynależności do FZŚ, zarządzanie nimi, organizację życia braterskiego, siedzibę8.

Artykuł 5

1. (Reg. 3)Autentyczna interpretacja Reguły i Konstytucji należy do Stolicy Apostolskiej.

2. Interpretacja praktyczna Konstytucji w celu zharmonizowania ich zastosowania w różnych obszarach i na różnych szczeblach Zakonu należy do Kapituły generalnej FZŚ.

3. Wyjaśnienie specyficznych punktów, które domagają się niezwłocznej decyzji, należy do kompetencji Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ. Takie wyjaśnienie zachowuje ważność do następnej Kapituły generalnej.

Artykuł 6

1. Wspólnota Międzynarodowa FZŚ ma własny Statut zatwierdzony przez Kapitułę generalną.

2. Wspólnoty narodowe mają własne Statuty zatwierdzone przez Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

3. Wspólnoty regionalne i miejscowe mogą mieć własne Statuty zatwierdzone przez Radę wyższego stopnia.

Artykuł 7

Wszystkie rozporządzenia, które nie zgadzają się z niniejszymi Konstytucjami, są zniesione.

Rozdział II

FORMA ŻYCIA I DZIAŁALNOŚĆ APOSTOLSKA

Tytuł I FORMA ŻYCIA

Artykuł 8

1. Franciszkanie świeccy poprzez profesję zobowiązują się żyć w swoim świeckim stanie Ewangelią według duchowości franciszkańskiej.

2. Starają się w świetle wiary pogłębiać wartości i zasady życia ewangelicznego według Regułą FZŚ:

– (Reg. 7) na podejmowanej nieustannie drodze nawrócenia i formacji;

– (Reg. 4) otwarci na wymogi stawiane przez społeczeństwo i rzeczywistość Kościoła, przechodząc od Ewangelii do życia i od życia do Ewangelii;

– w wymiarze osobistym i wspólnotowym tej drogi.

Artykuł 9

1. (Reg. 5)Duchowość franciszkanina świeckiego jest raczej sposobem życia skoncentrowanym na osobie Jezusa Chrystusa i Jego naśladowaniu9, niż szczegółowym programem, który należy realizować.

2. (Reg. 4)Franciszkanin świecki, zaangażowany w naśladowanie przykładu i nauk Chrystusa, ma obowiązek osobistego i nieustannego studiowania Ewangelii i Pisma świętego. Wspólnota i odpowiedzialni za nią niech popierają miłość do słowa ewangelicznego i wspomagają braci w poznawaniu go i zrozumieniu tak, jak ono z pomocą Ducha jest głoszone przez Kościół.10

Artykuł 10

(Reg. 10) „Chrystus ubogi i ukrzyżowany”, zwycięzca śmierci i zmartwychwstały, najwyższe objawienie miłości Boga do człowieka, jest księgą, w której bracia, naśladując Chrystusa, uczą się, dlaczego i jak żyć, kochać i cierpieć. W Nim odkrywają wartość sprzeciwu w obronie sprawiedliwości oraz sens trudności i krzyży życia codziennego. Z Nim mogą przyjąć wolę Ojca nawet w najtrudniejszych okolicznościach i żyć franciszkańskim duchem pokoju, odrzucając wszelką doktrynę sprzeczną z godnością człowieka.

Artykuł 11

Pamiętając, że Duch Święty jest źródłem ich powołania, animatorem życia braterskiego i misji, Franciszkanie świeccy niech się starają naśladować napomnienie Świętego, aby ponad wszystko „pragnąć posiąść Ducha Pańskiego wraz z Jego uświęcającym działaniem”.11

Artykuł 12

1. Inspirowani przykładem i pismami Franciszka, a zwłaszcza za łaską Ducha, bracia niech każdego dnia z wiarą przeżywają wielki dar, jaki przyniósł nam Chrystus: objawienie Ojca. Niech dają świadectwo tej wiary przed ludźmi:

– w życiu rodzinnym,

– w pracy,

– w radości i w cierpieniach,

– w spotkaniu z ludźmi, którzy wszyscy są braćmi w tym samym Ojcu,

– w obecności i udziale w życiu społecznym,

– w braterskim stosunku do wszystkich stworzeń.

2. (Reg. 10)Z Jezusem, posłusznym aż śmierci, niech się starają poznać i pełnić wolę Ojca, Niech dziękują Bogu za dar wolności i za objawienie prawa miłości. Niech przyjmują pomoc, jaka – dla pełnienia woli Bożej – jest im oferowana za pośrednictwem Kościoła przez tych, którzy są w nim ustanowieni dla sprawowania władzy, i przez braci. Niech z pogodną stanowczością podejmują ryzyko odważnych decyzji w życiu społecznym.

3. (Reg. 8)Bracia niech kochają synowskie spotkanie z Bogiem, a modlitwa i kontemplacja niech będzie duszą ich własnego bytu i działania. Niech się starają odkrywać obecność Ojca we własnym sercu, w przyrodzie i w historii ludzi, w której wypełnia się Jego zbawczy plan. Kontemplacja tej tajemnicy będzie ich czynić gotowymi do współpracy w tym zamyśle miłości.

Artykuł 13

1. (Reg. 7)Franciszkanie świeccy, pierwotnie nazywani „braćmi i siostrami od pokuty”, postanawiają żyć w duchu ciągłego nawracania się. Środkami do pielęgnowania tej cechy powołania franciszkańskiego, indywidualnie i we wspólnocie, są: słuchanie i nabożeństwa słowa Bożego, rewizja życia, skupienia duchowe, pomoc doradcy duchowego i nabożeństwa pokutne. Niech często przystępują do sakramentu pojednania i troszczą się o jego sprawowanie wspólnotowe, tak w swojej wspólnocie, jak i z całym ludem Bożym.12

2. W tym duchu nawrócenia należy przeżywać miłość do odnowy Kościoła połączoną z odnową osobistą i wspólnotową. Owocem nawrócenia, które jest odpowiedzią na miłość Boga, są dzieła miłości względem braci.

3. Praktyki pokutne, takie jak post i wstrzemięźliwość, tradycyjne wśród pokutników franciszkańskich, muszą być znane, doceniane i przeżywane zgodnie ze wskazaniami ogólnymi Kościoła.

Artykuł 14

1. Świadomi, że Bóg zechciał z nas wszystkich uczynić jeden lud i że ustanowił swój Kościół powszechnym sakramentem zbawienia, bracia niech się angażują w refleksję wiary na temat Kościoła, jego misji w świecie współczesnym i roli w nim Franciszkanów świeckich, podejmując wyzwania i przyjmując odpowiedzialność, jaką ta refleksja pozwoli im odkryć.

2. (Reg. 8)Eucharystia stanowi centrum życia Kościoła. W niej Chrystus jednoczy nas ze sobą i między nami jako jedno ciało. Przeto Eucharystia niech będzie centrum życia wspólnoty; bracia niech uczestniczą w Eucharystii możliwie jak najczęściej, pamiętając o czci i miłości Franciszka, który w Eucharystii przeżywał wszystkie tajemnice życia Chrystusa.

3. Niech uczestniczą w sakramentach Kościoła, troszcząc się nie tylko o uświęcenie osobiste, ale również o to, aby przyczyniać się do wzrostu Kościoła i rozszerzania się Królestwa. Niech współpracują w żywym i świadomym odprawianiu liturgii we własnych parafiach, szczególnie w sprawowaniu sakramentu chrztu, bierzmowania, małżeństwa i namaszczenia chorych.

4. Bracia i wspólnoty niech się stosują do wskazań Rytuału dotyczących różnych form włączania się w modlitwę liturgiczną Kościoła, dając pierwszeństwo sprawowaniu Liturgii Godzin.14

5. Prawdziwi czciciele Ojca mogą w każdym miejscu i w każdym czasie oddawać kult i modlić się do Niego, jednakże bracia niech się starają znajdować czas na milczenie i skupienie, poświęcony wyłącznie modlitwie.

Artykuł 15

1. (Reg. 11)Franciszkanie świeccy angażują się, aby żyć duchem Błogosławieństw, a w szczególny sposób duchem ubóstwa. Ubóstwo ewangeliczne ukazuje ufność w Ojcu, daje wolność wewnętrzną i skłania do popierania sprawiedliwej dystrybucji bogactw.

2. Franciszkanie świeccy, którzy poprzez pracę i dobra materialne powinni troszczyć się o własną rodzinę i służyć społeczeństwu, mają szczególny sposób życia ubóstwem ewangelicznym. Aby go zrozumieć i realizować, wymaga się poważnego zaangażowania osobistego oraz wsparcia wspólnoty poprzez modlitwę i dialog, wspólnotową rewizję życia, wsłuchiwanie się we wskazania Kościoła i potrzeby społeczeństwa.

3. Franciszkanie świeccy niech się starają ograniczyć wymagania osobiste, żeby móc lepiej dzielić się dobrami duchowymi i materialnymi z braćmi, zwłaszcza tymi uważanymi za ostatnich. Niech dziękują Bogu za otrzymane dobra, używając ich jak dobrzy administratorzy, a nie jak właściciele. Niech zajmą stanowczą postawę przeciwko konsumpcyjności oraz przeciwko ideologiom i praktykom, które przedkładają bogactwo nad wartości ludzkie i religijne, a także pozwalają na wykorzystywanie człowieka.

4. Niech kochają i praktykują czystość serca będącą źródłem prawdziwego braterstwa.

Artykuł 16

1. (Reg. 9)Maryja, Matka Jezusa, jest wzorem w słuchaniu słowa i wierności powołaniu: w Niej, jak Franciszek, widzimy zrealizowane wszystkie cnoty ewangeliczne.15

2. Bracia niech pielęgnują gorącą miłość do Najświętszej Dziewicy, naśladowanie Jej, modlitwę i synowskie oddanie. Niech okazują swoją pobożność wyrazami szczerej wiary w formach przyjętych przez Kościół.

3. Maryja jest wzorem płodnej i szczerej miłości dla całej wspólnoty kościelnej. Franciszkanie świeccy i wspólnoty niech się starają żyć doświadczeniem Franciszka, który Dziewicę Maryję uczynił przewodniczką swego dzieła; z Nią, jak uczniowie w Dniu Pięćdziesiątnicy, niech przyjmują Ducha, aby realizować się we wspólnocie miłości.16

Tytuł II

AKTYWNA OBECNOŚĆ W KOŚCIELE I W ŚWIECIE

Artykuł 17

1. (Reg. 6)Wezwani do współpracy w budowaniu Kościoła jako sakramentu zbawienia dla wszystkich ludzi oraz stawszy się przez chrzest i profesję „świadkami i narzędziami jego misji”, Franciszkanie świeccy głoszą Chrystusa życiem i słowem. Preferują apostolat poprzez osobiste świadectwo w środowisku, w którym żyją17, i posługę w budowaniu Królestwa Bożego w rzeczywistości ziemskiej.

2. We wspólnotach niech będzie popierane przygotowanie braci do szerzenia orędzia ewangelicznego „w zwykłych warunkach właściwych światu”18 i do współpracy w katechezie we wspólnotach kościelnych.

3. Ci, którzy zostali powołani do wypełniania misji katechetów, przewodniczących wspólnot kościelnych lub innych posług, a także szafarze świętych czynności niech przyswajają sobie miłość Franciszka do słowa Bożego, jego wiarę w tych, którzy je głoszą, i w wielki zapał, z jakim on przyjął od Papieża misję głoszenia pokuty.

4. Udział w posłudze uświęcania, którą Kościół wypełnia poprzez liturgię, modlitwę oraz dzieła pokuty i miłości, niech bracia realizują przede wszystkim we własnej rodzinie, potem we wspólnocie, a wreszcie – przez aktywną obecność – w Kościele lokalnym i w społeczeństwie.

Dla społeczeństwa sprawiedliwego i braterskiego

 

 

Artykuł 18

1. Franciszkanie świeccy są wezwani do dawania własnego wkładu, inspirowanego osobą i orędziem św. Franciszka z Asyżu, w cywilizację, w której godność osoby ludzkiej, współodpowiedzialność i miłość są rzeczywistościami żywymi.19

2. (Reg. 13)Powinni zgłębiać prawdziwe fundamenty braterstwa powszechnego oraz wszędzie szerzyć ducha gościnności i atmosferę braterstwa. Niech zdecydowanie angażują się przeciwko każdej formie wyzysku, dyskryminacji i spychania na margines oraz przeciw wszelkiej postawie obojętności względem innych.

3. (Reg. 13)Niech współpracują z ruchami popierającymi braterstwo między narodami, niech angażują się w „tworzenie godnych warunków życia” dla wszystkich, w działania na rzecz wolności każdego narodu.

4. Naśladując przykład Franciszka, Patrona ekologów, niech czynnie popierają inicjatywy dla ochrony stworzenia, współpracując w podejmowanych wysiłkach dla unikania zanieczyszczenia i degradacji przyrody oraz dla tworzenia warunków życia i środowiska, które nie stanowiłyby zagrożenia dla człowieka.

Artykuł 19

1. (Reg. 14)Franciszkanie świeccy niech zawsze działają jak zaczyn w środowisku, w którym żyją, poprzez świadectwo miłości braterskiej i jasne motywacje chrześcijańskie.

2. W duchu bycia mniejszymi niech wybierają preferencyjną więź z ubogimi i ludźmi z marginesu, czy będą to poszczególne jednostki, czy kategorie osób, czy cały naród; niech współpracują w przezwyciężaniu spychania na margines ludzi i tych form ubóstwa, które są owocem nieskuteczności i niesprawiedliwości.

Artykuł 20

1. (Reg. 14)Zaangażowani w budowanie Królestwa Bożego w sprawach i działaniach doczesnych Franciszkanie świeccy z natury swego powołania przeżywają jako nierozdzielną rzeczywistość własną przynależność do Kościoła i społeczeństwa.

2. Pierwszym i podstawowym wkładem w budowanie świata bardziej sprawiedliwego i braterskiego niech będzie zaangażowanie w wypełnianie obowiązków właściwych ich pracowniczej działalności i odpowiednie przygotowanie zawodowe. W tym samym duchu służby niech podejmują swoją odpowiedzialność społeczną i cywilną.

Artykuł 21

1. (Reg. 16)Dla Franciszka praca jest darem, a to, że można pracować – łaską. Praca codzienna jest nie tylko środkiem utrzymania, lecz także okazją służby Bogu i ludziom oraz drogą do rozwoju własnej osobowości. W przekonaniu, że praca jest prawem i obowiązkiem oraz że każda forma zajęcia zasługuje na szacunek, bracia niech zabiegają o to, aby wszyscy mieli możliwość pracowania i by proces pracy stawał się coraz bardziej ludzki.

2. Rozrywka i rekreacja mają własną wartość i są konieczne dla rozwoju osoby. Franciszkanie świeccy niech troszczą się o równowagę między pracą i odpoczynkiem i niech starają się realizować w czasie wolnym odpowiednie formy zajęć.20

Artykuł 22

1. (Reg. 15)Franciszkanie świeccy „mają być obecni… w życiu publicznym”; niech współpracują, o ile jest to dla nich możliwe, w wydawaniu sprawiedliwych praw i rozporządzeń.

2. Wspólnoty zgodnie z powołaniem franciszkańskim i dyrektywami Kościoła powinny przez odważne inicjatywy angażować się na polu promocji ludzkiej i sprawiedliwości. Niech zajmują jasne stanowisko, kiedy człowiek zostaje dotknięty w swojej godności z powodu jakiejkolwiek formy ucisku albo obojętności. Niech oddają swoją posługę ofiarom niesprawiedliwości.

3. Rezygnacja ze stosowania przemocy, charakterystyczna dla uczniów Franciszka, nie oznacza rezygnacji z działania; bracia jednak niech uważają, aby ich interwencje były zawsze inspirowane miłością chrześcijańską.

Artykuł 23

1. (Reg. 19)Pokój jest dziełem sprawiedliwości oraz owocem pojednania i miłości braterskiej.21 Franciszkanie świeccy są wezwani, aby być nosicielami pokoju w ich rodzinie i w społeczeństwie:

– niech troszczą się o przedstawianie i szerzenie idei oraz postaw pokojowych;

– niech rozwijają własne inicjatywy i niech współpracują, indywidualnie i jako wspólnota, z inicjatywami Papieża, Kościołów partykularnych i Rodziny Franciszkańskiej;

– niech współpracują z ruchami i instytucjami, które wspierają pokój w poszanowaniu jego autentycznych fundamentów.

2. Niech doceniają wybór dokonany przez tych, którzy z racji sumienia odrzucają „noszenie broni”, uznając jednak prawo tak osobiste, jak i narodowe do słusznej obrony,

3. Dla zachowania pokoju w rodzinie bracia niech w odpowiednim czasie sporządzą testament swoich dóbr.

W rodzinie

 

Artykuł 24

1. (Reg. 17)Franciszkanie świeccy niech uważają własną rodzinę za środowisko priorytetowe, w którym mają przeżywać swoje zadanie chrześcijańskie i powołanie franciszkańskie, i niech tworzą w niej przestrzeń dla modlitwy, dla słowa Bożego i dla katechezy chrześcijańskiej, angażując się w sprawę szacunku dla każdego życia od jego poczęcia i w każdej sytuacji aż do śmierci. Małżonkowie znajdują w Regule FZŚ skuteczną pomoc na własnej drodze życia chrześcijańskiego, świadomi, że w sakramencie małżeństwa ich miłość uczestniczy w miłości, jaką Chrystus darzy swój Kościół. Miłość małżonków i potwierdzenie waloru wierności są głębokim świadectwem dawanym własnej rodzinie, Kościołowi i światu.

2. We wspólnocie braterskiej:

– tematem dialogu i wymiany doświadczeń niech będzie duchowość rodzinna i małżeńska oraz chrześcijańskie spojrzenie na problemy rodzinne;

– niech będzie współudział w ważnych chwilach życia rodzinnego współbraci oraz braterska troska o tych, którzy – celibatariusze czy niezamężne, wdowy lub wdowcy, rodzice samotni, będący w separacji, rozwiedzeni – żyją w trudnych sytuacjach i warunkach;

– niech będą tworzone sprzyjające warunki do dialogu międzypokoleniowego;

– niech będzie popierana formacja grup małżonków i grup rodzinnych.

3. Bracia niech współpracują w wysiłkach podejmowanych w Kościele i w społeczeństwie dla potwierdzenia wartości i szacunku dla życia oraz dania odpowiedzi na problemy społeczne rodziny.

Artykuł 25

Mając przekonanie o konieczności wychowania dzieci tak, by otwierały swój umysł na wspólnotę i „by w niej uświadamiały sobie, że są żywymi i aktywnymi członkami Ludu Bożego”,22 oraz o fascynacji, jaką może wywierać na nich Franciszek, należy popierać formację grup dzieci, które z pomocą pedagogiki i organizacji dostosowanej do ich wieku, niech będą wprowadzane w poznawanie i miłość życia franciszkańskiego. Statuty narodowe dadzą stosowne wskazania dla organizacji tych grup oraz dla ich relacji ze wspólnotą braterską i z grupami młodzieżowymi.

Posłańcy radości i nadziei

 

Artykuł 26

1. (Reg. 19)Również w cierpieniu Franciszek żył ufnością i radością, czerpiąc z:

– doświadczenia ojcostwa Bożego,

– niezachwianej wiary w powstanie z Chrystusem do życia wiecznego,

– doświadczenia możliwości spotkania i wysławiania Stwórcy w powszechnym braterstwie ze wszystkimi stworzeniami.23

Dlatego zgodnie z Ewangelią Franciszkanie świeccy mówią swoje „tak” dla nadziei i radości życia. Dają wkład w przeciwstawianie się niedostatkom i pesymizmowi, przygotowując lepszą przyszłość.

2. We wspólnocie bracia niech popierają wzajemne zrozumienie i troszczą się, aby atmosfera zebrań była miła i odzwierciedlała radość. Niech się wzajemnie zachęcają do dobrego.

Artykuł 27

1. (Reg. 19)Bracia, posuwając się w latach, niech uczą się przyjmować chorobę i rosnące trudności oraz nadawać swojemu życiu głębszego sensu przez stopniowe dystansowanie się i kierowanie ku ziemi obiecanej. Niech będą mocno przekonani, że wspólnota wierzących w Chrystusa i tych, którzy miłują się wzajemnie, w Nim trwać będzie dalej w życiu wiecznym jako „wspólnota świętych”.

2. Franciszkanie świeccy niech się starają, aby tworzyć w swoim środowisku, przede wszystkim we wspólnotach, atmosferę wiary i nadziei tak, aby „siostra śmierć” była postrzegana jako przejście do Ojca i by wszyscy mogli ze spokojem przygotować się do niej.

Rozdział trzeci

ŻYCIE WE WSPÓLNOCIE BRATERSKIEJ

Tytuł I

WSKAZANIA OGÓLNE

Artykuł 28

1. Wspólnota FZŚ ma swój początek w inspiracji św. Franciszka z Asyżu, któremu Najwyższy objawił ewangeliczne znaczenie życia w komunii braterskiej.24

2. (Reg. 20)„FZŚ dzieli się na wspólnoty różnych stopni”, w tym celu, aby wspierać w sposób uporządkowany jedność i wzajemną współpracę między braćmi oraz ich aktywną i wspólnotową obecność tak w Kościele partykularnym, jak i w Kościele powszechnym. FZŚ będzie ponadto pobudzał zaangażowanie wspólnot do posługi w świecie, a zwłaszcza w życiu społeczeństwa.

3. Bracia łączą się zarówno we wspólnoty miejscowe, erygowane przy kościele lub domu zakonnym, jak i we wspólnoty personalne, ustanowione dla dokładnych motywacji, ważnych i uznanych w dekrecie erekcyjnym.25

Artykuł 29

1. Wspólnoty miejscowe niech się łączą we wspólnoty na różnym szczeblu: regionalnym, narodowym, międzynarodowym, według kryteriów kościelnych, terytorialnych czy innej natury. Są one koordynowane i zespolone zgodnie z Regułą i Konstytucjami. Jest to wymóg komunii między wspólnotami, ułożonej współpracy między nimi i jedności FZŚ.

2. (Reg. 20)Wspólnoty, które mają pojedynczo osobowość prawną w Kościele, niech uzyskają, jeśli to możliwe, osobowość prawną cywilną dla lepszego wypełnienia własnej misji. Do Rad narodowych należy podanie wskazań dotyczących motywacji i procedur postępowania.

3. Statuty narodowe powinny określić kryteria organizacji FZŚ w narodzie. Zastosowanie tych kryteriów pozostawia się roztropnej ocenie odpowiedzialnych za zainteresowane wspólnoty i Rady narodowej.

Artykuł 30

1. Bracia są współodpowiedzialni za życie wspólnoty, do której należą, i FZŚ jako jedności organicznej wszystkich wspólnot rozsianych po świecie.

2. Poczucie współodpowiedzialności przez członków wymaga ich osobistej obecności, świadectwa, modlitwy, czynnej współpracy według możliwości każdego i ewentualnych zadań w animacji wspólnoty.

3. (Reg. 25)W duchu rodzinnym każdy brat niech, w miarę własnych możliwości, złoży wkład do kasy wspólnoty w celu dostarczania środków finansowych potrzebnych do życia wspólnoty oraz do jej dzieł kultu, apostolatu i charytatywnych. Bracia zadbają również o finansowanie, a także inny wkład dla podtrzymania aktywności i dzieł wspólnot wyższego stopnia.

Artykuł 31

1. (Reg. 21)„Na różnych stopniach każda wspólnota jest ożywiana i kierowana przez Radę i przełożonego (albo prezesa).” Urzędy te są nadawane poprzez wybory zgodnie z Regułą, Konstytucjami i Statutami własnymi. Tylko w wyjątkowych przypadkach albo w pierwszym etapie ich ustanowienia mogą istnieć wspólnoty bez zwyczajnej Rady. Ten brak uzupełnia Rada wyższego szczebla na czas ściśle konieczny dla zapewnienia odnowy lub ukierunkowania wspólnoty, formacji jej animatorów i przeprowadzenia wyborów.

2. Urząd przełożonego czy radnego jest posługą braterską, zadaniem, by poczuwać się do dyspozycji i odpowiedzialności wobec każdego brata i wspólnoty, aby każdy realizował się we własnym powołaniu, a każda wspólnota była prawdziwie franciszkańską wspólnotą kościelną, aktywnie obecną w Kościele i społeczeństwie.

3. Odpowiedzialni za FZŚ na każdym stopniu niech będą braćmi profesami wieczystymi, przekonanymi o doniosłości franciszkańskiego życia ewangelicznego, zainteresowanymi życiem Kościoła i społeczeństwa z szerokim i szlachetnym spojrzeniem, otwartymi na dialog, dyspozycyjnymi do udzielania i otrzymywania pomocy i współpracy.

4. Odpowiedzialni niech troszczą się o przygotowanie oraz animację duchową i techniczną zebrań, tak wspólnot, jak i Rad. Niech się starają wnosić ducha i życie we wspólnotę poprzez własne świadectwo, proponując odpowiednie środki dla rozwoju życia wspólnoty i działań apostolskich, w świetle fundamentalnych opcji franciszkańskich. Niech dbają o to, aby podjęte decyzje były wypełniane i niech popierają współpracę braci.

Artykuł 32

1. Przełożeni i radni niech żyją i popierają ducha i rzeczywistość komunii między braćmi, między różnymi wspólnotami oraz między nimi i Rodziną Franciszkańską. Niech mają na sercu nade wszystko pokój i pojednanie w kręgu wspólnoty.

2. (Reg. 21)Obowiązek kierowniczy prze łożonych i radnych jest czasowy. Bracia, unikając wszelkiej ambicji, mają okazywać miłość do wspólnoty przez ducha służby i dyspozycyjności tak do przyjęcia, jak i opuszczenia stanowiska.

Artykuł 33

1. W kierowaniu i koordynowaniu wspólnot i Zakonu trzeba popierać osobowość i zdolności poszczególnych braci i poszczególnych wspólnot oraz należy szanować różnorodność wyrażania ideału franciszkańskiego i rozmaitość kulturową.

2. Rady wyższego stopnia niech nie czynią tego, co może być odpowiednio wykonane tak przez wspólnoty miejscowe, jak i Radę niższego stopnia; niech respektują i popierają ich żywotność, aby one należycie wypełniały własne obowiązki. Wspólnoty miejscowe i zainteresowane Rady niech się angażują we wcielanie w życie uchwał Rady Międzynarodowej i innych Rad wyższego stopnia oraz w realizację ich programów, dostosowując je, gdy potrzeba, do własnej rzeczywistości.

Artykuł 34

Tam, gdzie sytuacja środowiskowa i potrzeby jej członków tego wymagają, w obrębie wspólnoty mogą pod kierunkiem jednej Rady być ustanowione sekcje lub grupy, które będą gromadziły członków złączonych przez szczególne wymogi, zbieżność interesów lub tożsamość podjętych działań. Grupy te będą mogły nadać sobie specyficzne normy dotyczące spotkań i działań, z zachowaniem wierności wymogom, które wynikają z przynależności do wspólnoty. Statuty narodowe ustalają odpowiednie kryteria dla tworzenia i funkcjonowania sekcji lub grup.

Artykuł 35

1. Kapłani diecezjalni, którzy uważają się za powołanych przez Ducha do uczestniczenia w charyzmacie św. Franciszka z Asyżu we wspólnocie świeckiej, niech znajdują w niej szczególe miejsce, odpowiednie do ich misji w Ludzie Bożym.

2. Kapłani diecezjalni franciszkanie mogą również łączyć się we wspólnoty personalne w celu pogłębienia inspiracji ascetycznych i duszpasterskich, jakie daje im życie i nauka Franciszka oraz Reguła FZ Ś, aby lepiej przeżywać swoje powołanie w Koś ciele. Jest wskazanym, aby te wspólnoty posiadały własne Statuty, które przewidywałyby konkretne sposoby dotyczące tworzenia tychże wspólnot, spotkań braterskich i formacji duchowej, a także by ożywiać i podtrzymywać więź z całym Zakonem.

Artykuł 36

1. Wielką pomocą w duchowym i apostolskim rozwoju FZŚ mogą być bracia, którzy poprzez śluby prywatne zobowiązują się żyć duchem Błogosławieństw i stawać się bardziej dyspozycyjnymi do kontemplacji i służby wspólnocie.

2. Ci bracia i siostry mogą łączyć się w grupy, zgodnie ze Statutami zatwierdzonymi przez Radę Narodową albo, gdy rozprzestrzenienie się tych grup przekracza granice narodu, przez Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

3. Statuty te muszą być zgodne z niniejszymi Konstytucjami.

Tytuł II

WSTĄPIENIE DO ZAKONU I FORMACJA

Artykuł 37

1. (Reg. 23)Włączenie do Zakonu dokonuje się poprzez okres wprowadzenia, okres formacji i profesję Reguły.

2. Już od wejścia do wspólnoty rozpoczyna się droga formacji, która musi się rozwijać przez całe życie. Pamiętając, że Duch Święty jest głównym czynnikiem formacji i starając się zawsze współpracować z Nim, odpowiedzialnymi za formację są: sam kandydat, cała wspólnota, Rada z przełożonym, mistrz formacji i asystent.

3. Bracia są odpowiedzialni za własną formację, aby rozwijać powołanie otrzymane od Pana w sposób coraz to doskonalszy. Wspólnota jest wezwana, aby pomagać braciom na tej drodze przez serdeczność, modlitwę i przykład.

4. Do Rad narodowych i regionalnych należy, przy wspólnym porozumieniu, opracowanie i podjęcie środków dostosowanych do miejscowych sytuacji, jako pomoc dla odpowiedzialnych za formację w poszczególnych wspólnotach.

Okres wprowadzenia

 

Artykuł 38

1. (Reg. 23)Okres wprowadzenia jest fazą przygotowawczą do prawdziwego i właściwego okresu formacji i ma na celu rozeznanie powołania oraz wzajemne poznanie się między wspólnotą i aspirantem (postulantem). Ma on zapewnić wolność i powagę wstąpienia do FZŚ.

2. Czas trwania i sposoby odbywania okresu wprowadzenia są ustalone przez Statuty narodowe.

3. Do Rady wspólnoty należy zadanie podjęcia decyzji o ewentualnym zwolnieniu od okresu wprowadzenia przy uwzględnieniu wskazań Rady narodowej.

Przyjęcie do Zakonu

 

Artykuł 39

1. (Reg. 23)Prośba o przyjęcie do Zakonu jest przedstawiana przez aspiranta (postulanta) przełożonemu wspólnoty miejscowej lub personalnej poprzez akt formalny, o ile to możliwe na piśmie.

2. Warunkami przyjęcia są: wyznawanie wiary katolickiej, życie w komunii z Kościołem, prowadzenie dobrego życia moralnego, okazywanie wyraźnych oznak powołania.26

3. Rada wspólnoty podejmuje decyzję kolegialnie, co do prośby i daje formalną odpowiedź aspirantowi (postulantowi) oraz powiadamia wspólnotę.

4. Obrzęd przyjęcia odbywa się według Rytuału.27 Sporządzony akt jest przechowywany w archiwum wspólnoty.

Okres formacji

 

Artykuł 40

1. (Reg. 23)Okres formacji początkowej trwa przynajmniej rok. Statuty narodowe mogą ustalić, że formacja ta ma trwać dłużej. Jej celem jest dojrzewanie powołania, doświadczenie życia ewangelicznego we wspólnocie, lepsze poznanie Zakonu. Formacja ta niech będzie przeżywana poprzez częste zebrania dla studium i modlitwy oraz konkretne doświadczenia posługi i apostolatu. Tego rodzaju spotkania, o ile jest to możliwe i stosowne, należy odbywać razem z kandydatami innych wspólnot.

2. Kandydaci są wprowadzani w lekturę i rozważanie Pisma świętego, w poznawanie osoby i pism Franciszka oraz duchowości franciszkańskiej, w studium Reguły i Konstytucji. Są wychowywani do miłości Kościoła i przyjmowania jego nauczania. Świeccy uczą się na sposób ewangeliczny przeżywania doczesnego zaangażowania w świecie.

3. Udział w zebraniach wspólnoty miejscowej jest nieodzownym warunkiem inicjacji w modlitwę wspólnotową i w życie wspólnoty.

4. Należy zastosować pedagogię w stylu franciszkańskim i dostosowaną do mentalności środowiska.

Profesja lub przyrzeczenie życia ewangelicznego

 

Artykuł 41

1. (Reg. 23)Kandydat po ukończeniu okresu formacji początkowej składa do przełożonego wspólnoty miejscowej prośbę o złożenie profesji. Rada wspólnoty, wysłuchawszy mistrza formacji i asystenta, podejmuje poprzez tajne głosowanie decyzję o dopuszczeniu do profesji oraz daje odpowiedź kandydatowi i powiadania wspólnotę.

2. Warunkami złożenia profesji lub przyrzeczenia życia ewangelicznego są:

– ukończenie wieku określonego przez Statut narodowy,

– aktywny udział w formacji początkowej przez rok,

– zgoda Rady wspólnoty miejscowej.

3. Gdzie zostanie uznane za stosowne, można przedłużyć okres formacji początkowej; jednak nie może on być przedłużony więcej niż rok ponad okres ustalony przez Statut narodowy.

Artykuł 42

1. Profesja jest uroczystym aktem kościelnym, przez który kandydat, pamiętając o powołaniu otrzymanym od Chrystusa, odnawia przyrzeczenia chrzcielne i potwierdza publicznie własne zobowiązanie do życia Ewangelią w świecie, według przykładu Franciszka i zachowując Regułę FZŚ.

2. (Reg. 23)Profesja wciela kandydata do Zakonu i jest ze swej natury zobowiązaniem wieczystym. Profesję wieczystą może poprzedzać profesja czasowa ponawiana co roku. Cały okres profesji czasowej nie może przekraczać trzech lat.28

3. Profesję w imieniu Kościoła i FZŚ przyjmuje przełożony wspólnoty miejscowej lub jego delegat. Obrzęd ma się dokonywać według ustaleń Rytuału.29

4. Profesja nie zobowiązuje jedynie profesów wobec wspólnoty, ale także w ten sam sposób zobowiązuje wspólnotę do wzięcia na siebie troski o ich pomyślność ludzką i zakonną.

5. Sporządzony akt profesji jest przechowywany w archiwum wspólnoty.

Artykuł 43

Statuty narodowe określają:

– (Reg. 23) najniższy wiek do złożenia profesji, który jednak nie może być poniżej 18 ukończonych lat,

– znak wyróżniający przynależność do Zakonu („TAU” albo inny symbol franciszkański).

Formacja ciągła

 

Artykuł 44

1. Zapoczątkowana w poprzednich etapach formacja braci realizuje się w sposób stały i ciągły. Należy ją rozumieć jako pomoc w nawracaniu się każdego30 i wszystkich oraz w wypełnianiu własnej misji w Kościele i w społeczeństwie.

2. Wspólnota ma obowiązek poświęcić specjalną uwagę formacjineoprofesówi profesów czasowych, aby mogło dojrzeć ich powołanie i pogłębić się poczucie przynależności.

3. Formacja ciągła, również poprzez kursy, spotkania, wymianę doświadczeń, ma za cel pomagać wszystkim braciom:

– (Reg. 4) w słuchaniu i rozważaniu słowa Bożego, „przechodząc od Ewangelii do życia i od życia do Ewangelii”;

– w refleksji, pod wpływem światła wiary i wsparcia przez dokumenty Urzędu Nauczycielskiego, nad wydarzeniami w Kościele i społeczeństwie, podejmując konsekwentnie właściwe wobec nich postawy;

– w realizacji i pogłębieniu powołania franciszkańskiego, studiując pisma św. Franciszka, św. Klary i autorów franciszkańskich.

Promocja powołaniowa

 

Artykuł 45

1. Promocja powołania do Zakonu jest obowiązkiem wszystkich braci i jest znakiem żywotności samych wspólnot. Bracia, przekonani o doniosłości i znaczeniu franciszkańskiej formy życia, proszą Boga, aby udzielił łaski powołania franciszkańskiego nowym członkom.

2. Chociaż nic nie może zastąpić świadectwa każdego brata i wspólnot, Rady powinny podjąć stosowne środki dla popierania franciszkańskiego powołania świeckiego.

Tytuł III

WSPÓLNOTY RÓŻNYCH STOPNI

Wspólnota miejscowa

 

Artykuł 46

1. (Reg. 22)Kanoniczne erygowanie wspólnoty miejscowej należy do kompetentnego wyższego przełożonego zakonnego na prośbę zainteresowanych braci, po uprzedniej konsultacji i we współpracy z Radą wyższego stopnia, z którą będzie związana nowa wspólnota, zgodnie ze Statutem narodowym. Dla kanonicznego erygowania wspólnoty poza domami lub kościołami zakonników franciszkańskich Pierwszego Zakonu i Trzeciego Zakonu Regularnego jest konieczna pisemna zgoda ordynariusza miejsca.31

2. Do ważnego erygowania wspólnoty miejscowej wymaga się przynajmniej pięciu profesów wieczystych. Przyjęcia do Zakonu i profesji tych pierwszych braci dokona Rada innej wspólnoty miejscowej lub Rada wyższego stopnia, która w odpowiedni sposób zatroszczy się o ich formację. Akty przyjęcia i profesji oraz dekret erekcyjny są przechowywane w archiwum wspólnoty, a ich kopie przesłane Radzie wyższego stopnia.

3. Jeżeli w jakimś narodzie nie ma jeszcze wspólnot FZŚ, zatroszczenie się o to należy do Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

Artykuł 47

1. (Reg. 22)Każda wspólnota miejscowa jako pierwsza komórka jednego Zakonu jest powierzona opiece duszpasterskiej tej gałęzi Pierwszego Zakonu franciszkańskiego, która ją kanonicznie erygowała.

2. Wspólnota miejscowa może przejść pod opiekę duszpasterską innej gałęzi Pierwszego Zakonu franciszkańskiego w sposób przewidziany przez Statuty narodowe.

Artykuł 48

1. W przypadku wygaśnięcia wspólnoty jej dobra majątkowe, bibliotekę i archiwum przejmuje wspólnota bezpośrednio wyższego stopnia.

2. W przypadku odrodzenia zgodnie z prawem kanonicznym wspólnota przejmie na nowo ewentualne pozostałe dobra, własną bibliotekę i archiwum.

Rada wspólnoty

Artykuł 49

1. Radę wspólnoty miejscowej tworzą pełniący następujące urzędy: przełożonego, zastępcy przełożonego, sekretarza, skarbnika i mistrza formacji. Według potrzeb każdej wspólnoty mogą być dołączone inne urzędy. Do Rady należy z prawa asystent duchowy wspólnoty.32

2. Wspólnota, zgromadzona na zebraniu lub kapitule, rozpatruje sprawy, które dotyczą jej życia i organizacji. Co trzy lata na zebraniu lub kapitule wyborczej wybiera przełożonego i Radę, zgodnie z normami przewidzianymi w Konstytucjach i Statutach.

Artykuł 50

1. Do zadań Rady wspólnoty miejscowej należy:

– popierać inicjatywy konieczne do rozwoju życia braterskiego, umacniania formacji ludzkiej, chrześcijańskiej i franciszkańskiej swoich członków, aby podtrzymywać ich w dawaniu świadectwa i w zaangażowaniu się w świecie;

– dokonywać konkretnych i odważnych, adekwatnych do sytuacji wspólnoty wyborów zaangażowania pośród różnorodnych możliwych działań na polu apostolskim.

2. Zadaniem Rady jest ponadto:

a/ decydować o przyjęciu i dopuszczeniu do profesji nowych braci;33

b/ nawiązywać braterski dialog z członkami, którzy znajdują się w szczególnych trudnościach, i zastosować konsekwentne środki zaradcze;

c/ przyjmować prośbę o odejście i decydować o zawieszeniu danego członka w przynależności do wspólnoty;

d/ podejmować decyzję o ustanowieniu sekcji lub grup, zgodnie z Konstytucjami i Statutami;

e/ decydować co do przeznaczenia funduszy będących w dyspozycji i ogólnie rozpatrywać kwestie dotyczące administracji finansowej oraz sprawy ekonomiczne wspólnoty;

f/ powierzać zadania radnym i innym profesom;

g/ prosić o odpowiednich i przygotowanych zakonników jako asystentów

u kompetentnych przełożonych Pierwszego Zakonu i Trzeciego Zakonu Regularnego;

h/ wypełniać inne obowiązki wskazane w Konstytucjach albo do osiągnięcia własnych celów.

Urzędy we wspólnocie

 

Artykuł 51

1. Zachowując nienaruszoną współodpowiedzialność Rady w animacji i kierowaniu wspólnotą, do przełożonego, który jest pierwszym odpowiedzialnym za wspólnotę, należy troszczyć się o to, aby były realizowane wskazania i decyzje wspólnoty oraz Rady, które będzie informował o swoim działaniu.

2. Zadaniem przełożonego jest ponadto:

a/ zwoływać, przewodniczyć i kierować zebraniami wspólnoty i Rady; zwoływać co trzy lata kapitułę wyborczą wspólnoty, po wysłuchaniu Rady co do formalności zwołania;

b/ przygotować roczne sprawozdanie do przesłania Radzie wyższego stopnia, po uprzednim zatwierdzeniu przez Radę wspólnoty;

c/ reprezentować wspólnotę we wszystkich kontaktach z władzami kościelnymi i cywilnymi. Kiedy wspólnota uzyska osobowość prawną w ustawodawstwie cywilnym, przełożony – gdzie to możliwe – podejmuje przedstawicielstwo prawne;

d/ prosić, za zgodą Rady, o wizytację pasterską i wizytację braterską przynajmniej raz w trzechleciu;

e/ wprowadzać w czyn to, co Konstytucje odnoszą do jego kompetencji.

Artykuł 52

1. Obowiązkiem zastępcy przełożonego jest:

a/ współpracować z przełożonym w duchu braterskim i wspomagać go w wypełnianiu właściwych mu zadań;

b/ wypełniać funkcje, które zostają mu powierzone przez Radę względnie przez zebranie lub kapitułę;

c/ zastępować przełożonego w jego kompetencjach i odpowiedzialności, w przypadku nieobecności lub czasowej przeszkody;

d/ podjąć funkcję przełożonego, kiedy urząd wakuje.34

2. Obowiązkiem sekretarza jest:

a/ sporządzać akty urzędowe wspólnoty i Rady oraz troszczyć się o ich wysłanie odnośnym adresatom;

b/ dbać o prowadzenie na bieżąco archiwum i rejestrów, odnotowując w nich przyjęcia do Zakonu, profesje, zgony, odejścia i przeniesienia ze wspólnoty;35

c/ dbać o komunikowanie znaczniejszych faktów różnym szczeblom i, jeśli jest to stosowne, o rozpowszechnianie ich ze pośrednictwem środków społecznego przekazu.

3. Zadaniem mistrza formacji jest:

a/ koordynować z pomocą innych członków Rady działalności formacyjne wspólnoty;

b/ pouczać i animować aspirantów (postulantów) w okresie wprowadzenia, kandydatów w okresie formacji początkowej i neoprofesów;

c/ informować przed profesją Radę wspólnoty o zdatności kandydata do podjęcia życia według Reguły.

4. Zadaniem skarbnika lub ekonoma jest:

a/ pilnie strzec otrzymanych składek, odnotowując w odpowiednim rejestrze poszczególne przychody, datę ich przekazania jemu i nazwisko ofiarodawcy albo tego, który je zebrał;

b/ odnotowywać w tym samym rejestrze dane dotyczące wydatków, wyszczególniając datę i przeznaczenie, zgodnie ze wskazaniami Rady wspólnoty;

c/ składać sprawozdanie ze swego zarządzania wobec zebrania i Rady wspólnoty, stosownie do Statutu narodowego.

5. Ustalenia dotyczące kompetencji zastępcy przełożonego, sekretarza i skarbnika są ważne, z odpowiednim dostosowaniem, na wszystkich stopniach.

Uczestnictwo w życiu wspólnoty

 

Artykuł 53

1. (Reg. 24)Wspólnota ma dawać własnym członkom okazję do spotkania i współpracy poprzez zebrania, organizowane z większą częstotliwością, jak pozwalają na to sytuacje środowiskowe, i z zaangażowaniem wszystkich.

2. (Reg. 6; 8)Wspólnota niech zbiera się okresowo także jako społeczność kościelna dla sprawowania Eucharystii w atmosferze, która będzie umacniała więź braterską i określała tożsamość Rodziny Franciszkańskiej. Gdzie nie ma możliwości celebracji w grupie, trzeba brać udział w celebracji w szerszej wspólnocie kościelnej.

3. Włączenie do wspólnoty miejscowej i uczestnictwo w życiu wspólnoty jest istotnym elementem przynależności do FZŚ. Należy zgodnie ze wskazaniami Statutów narodowych podjąć stosowne inicjatywy dla utrzymania więzi ze wspólnotą przez braci, którzy – z ważnych powodów zdrowia, rodziny, pracy lub odległości – mają przeszkody, aby aktywnie uczestniczyć w życiu wspólnoty.

4. Wspólnota wspomina z wdzięcznością braci zmarłych i dalej podtrzymuje komunię z nimi w modlitwie i Eucharystii.

5. Statuty narodowe mogą przewidzieć szczególne formy więzi ze wspólnotą dla tych, którzy – nie należąc do FZŚ – pragną dzielić jego życie i działalność.

Artykuł 54

1. W przypadku gdyby wspólnota jakiegokolwiek stopnia dysponowała majątkiem ruchomym lub nieruchomym, należy zgodnie ze Statutami narodowymi podjąć konieczne inicjatywy, aby wspólnota ta uzyskała cywilną osobowość prawną.

2. Statuty narodowe na podstawie odpowiedniego ustawodawstwa cywilnego muszą ustalić dokładne kryteria dla realizacji celów przez osobę prawną, dla administrowania dobrami i odnośnych kontroli wewnętrznych; muszą także zawierać wskazania, ażeby akt konstytutywny rozporządzał co do (przeniesienia kompetencji na radę wyższego rzędu) dewolucji jej majątku w przypadku wygaśnięcia osoby prawnej.

3. Statuty narodowe muszą też ustalić dokładne kryteria, ażeby we wspólnotach miejscowych, które posiadają dobra majątkowe lub administrują nimi, odnośna Rada przed końcem swego mandatu poleciła osobie kompetentnej, która nie jest członkiem Rady, lub kolegium rewizorów dokonać kontroli rachunków wspólnoty, jej sytuacji finansowej i majątkowej.

Przeniesienie

Artykuł 55

Jeśli jakiś brat, z jakiegokolwiek uzasadnionego powodu, pragnie przejść do innej wspólnoty, po uprzednim powiadomieniu Rady wspólnoty, do której należy, składa umotywowaną prośbę do przełożonego wspólnoty, do której pragnie być agregowany. Rada tej ostatniej wspólnoty podejmuje decyzję po otrzymaniu na piśmie niezbędnych informacji od wspólnoty pochodzenia.

Zarządzenia czasowe

 

Artykuł 56

1. (Reg. 23)Bracia, którzy znajdują się w trudnościach, mogą prosić formalnym aktem o czasowe odejście ze wspólnoty. Rada z miłością i roztropnością rozważy prośbę, po braterskim dialogu przełożonego i asystenta z zainteresowanym. Jeśli motywacje wydają się uzasadnione, po okresie danym bratu będącemu w trudnościach na zastanowienie Rada przyjmuje jego prośbę.

2. Powtarzające się i długotrwałe niewypełnianie obowiązków wypływających z życia wspólnoty i inne zachowania rażąco kontrastujące z Regułą muszą być rozpatrzone przez Radę, w dialogu z bratem zaniedbującym się. Tylko w przypadku uporczywości lub recydywy Rada poprzez tajne głosowanie może zadecydować o zawieszeniu w przynależności do wspólnoty, powiadamiając o tym na piśmie zainteresowanego.

3. Odejście dobrowolne ze wspólnoty albo postanowienie o zawieszeniu w przynależności do niej musi być odnotowane w rejestrach wspólnoty. Pociąga to za sobą wykluczenie z zebrań i działalności wspólnoty, łącznie z prawem głosu czynnego i biernego, pozostaje zaś nienaruszona przynależność do Zakonu.

Artykuł 57

1. Franciszkanin świecki, w przypadku odejścia dobrowolnego albo zawieszenia w przynależności do wspólnoty, może prosić o ponowne przyjęcie, kierując odpowiednią prośbę pisemną do przełożonego.
2. Rada po zbadaniu racji podanych przez zainteresowanego ocenia, czy można uznać za nieaktualne motywy, które spowodowały odejście albo zawieszenie, oraz, w przypadku potwierdzającym, przyjmuje go ponownie, odnotowując decyzję w aktach wspólnoty.

Zarządzenia ostateczne

 

Artykuł 58

1. Brat, który zamierza definitywnie odejść z Zakonu, przedstawia pisemnie swoją intencję przełożonemu wspólnoty. Przełożony i asystent wspólnoty miejscowej z miłością i roztropnością wszczynają dialog z zainteresowanym bratem, informując o tym Radę.

Jeśli brat potwierdza pisemnie swoją decyzję, Rada przyjmuje to do wiadomości i powiadamia pisemnie zainteresowanego. Odejście definitywne zostaje odnotowane w rejestrach wspólnoty i zgłoszone do Rady wyższego stopnia.

2. W przypadku zaistnienia poważnych przyczyn zewnętrznych, obciążających i prawnie udowodnionych, przełożony i asystent wspólnoty miejscowej z miłością i roztropnością podejmują dialog z bratem zainteresowanym, informując o tym Radę. Bratu zostaje dany czas na refleksję i zastanowienie, a także oferuje mu się ewentualnie pomoc zewnętrzną i kompetentną. Jeśli czas dany na refleksję upływa bez wyniku, Rada wspólnoty prosi Radę wyższego stopnia o wydalenie brata z Zakonu. Do prośby musi być dołączona cała dokumentacja dotycząca tego przypadku. Rada wyższego stopnia po kolegialnym zapoznaniu się z prośbą i odnośną dokumentacją oraz po weryfikacji

zachowania norm prawa i Konstytucji wyda dekret wydalenia.

3. Brat, który publicznie odchodzi od wiary, wyłącza się z komunii eklezjalnej, albo któremu zostaje nałożona lub oświadczona sankcja ekskomuniki, na mocy samego faktu zostaje wykluczony z Zakonu. Nie zwalnia to Rady wspólnoty miejscowej od nawiązania dialogu z zainteresowanym i zaproponowania mu braterskiej pomocy. Rada wyższego stopnia, na prośbę Rady wspólnoty miejscowej, zbiera dowody i stwierdza oficjalnie zaistniałe wykluczenie z Zakonu.

4. Dekret wydalenia lub wykluczenia z Zakonu, aby stał się wykonawczym, musi być potwierdzony przez Radę narodową, do której będzie przesłana cała dokumentacja.

Artykuł 59

Ktokolwiek czułby się pokrzywdzonym przez zarządzenia podjęte wobec niego, może odwołać się w przeciągu trzech miesięcy do Rady wyższego stopnia od tej, która wydała decyzję i – w kolejnych instancjach – do dalszych stopni aż do Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ, a w ostatniej instancji do Stolicy Apostolskiej.36

Artykuł 60

To, co mówią niniejsze Konstytucje w odniesieniu do wspólnot miejscowych, zachowuje ważność, na ile daje się zastosować, także dla wspólnot personalnych.

Wspólnota regionalna

 

Artykuł 61

1. Wspólnota regionalna jest zjednoczeniem organicznym wszystkich wspólnot miejscowych istniejących na danym terytorium albo, które mogą się zintegrować w naturalną jedność tak z racji bliskości, jak i wspólnych problemów i rzeczywistości duszpasterskich. Zapewnia ona więź między wspólnotami miejscowymi i wspólnotą narodową, w poszanowaniu jedności FZŚ i w integracji z Rodzinami Zakonu

franciszkańskiego, które troszczą się o asystencję duchową w regionie.

2. Ustanowienie wspólnoty regionalnej należy do Rady narodowej, zgodnie z Konstytucjami i Statutami narodowymi; zostają poinformowani o tym kompetentni przełożeni Zakonu, których trzeba będzie prosić o asystencję duchową.

3. Wspólnota regionalna:

– jest animowana i kierowana przez Radę i przełożonego,

– rządzi się Statutem narodowym i Statutem własnym,

– ma własną siedzibę.

Artykuł 62

1. Skład Rady regionalnej określają normy Statutu narodowego i Statutu własnego. W łonie Rady regionalnej może być ustanowiony komitet wykonawczy z uprawnieniami, jakie zostaną mu nadane przez Statuty.

2. Zadaniem Rady regionalnej jest:

a/ przygotować kapitułę wyborczą;

b/ popierać, animować i koordynować w obrębie regionu życie i działalność FZŚ oraz jego włączenie się w Kościół partykularny;

c/ opracować, zgodnie ze wskazaniami Rady narodowej i we współpracy z nią, program pracy FZŚ w regionie i starać się o jego rozpowszechnianie wśród wspólnot miejscowych;

d/ przekazywać wspólnotom miejscowym dyrektywy Rady narodowej i Kościoła partykularnego;

e/ dbać o formację animatorów;

f/ przychodzić z pomocą wspólnotom miejscowym w ich potrzebach formacyjnych i operatywnych;

g/ przedyskutować i zatwierdzić sprawozdanie roczne dla Rady narodowej;

h/ decydować o wizytacji braterskiej we wspólnotach miejscowych, chociaż o nią nie proszono, kiedy sugerują to okoliczności;

i/ decydować w sprawie przeznaczenia funduszy dyspozycyjnych i podejmować uchwały w kwestiach dotyczących administracji finansowej i w sprawach ekonomicznych wspólnoty regionalnej;

j/ przed upływem swego mandatu polecić osobie kompetentnej, która nie jest członkiem Rady, albo kolegium rewizorów dokonanie kontroli rachunków wspólnoty, sytuacji finansowej i majątkowej wspólnoty regionalnej;

k/ wypełniać inne obowiązki wskazane w Konstytucjach albo niezbędne do osiągnięcia własnych celów.

Artykuł 63

1. Zachowując nienaruszoną współodpowiedzialność Rady w animacji i kierowaniu wspólnotą regionalną, do przełożonego, który jest pierwszym odpowiedzialnym za wspólnotę, należy troszczyć się o to, aby były realizowane wskazania i decyzje

Rady, którą będzie informował o swoim działaniu.

2. Zadaniem przełożonego regionalnego jest ponadto:

a/ zwoływać i przewodniczyć zebraniom Rady regionalnej; zwoływać co trzy lata regionalną kapitułę wyborczą, po wysłuchaniu Rady co do formalności zwołania;

b/ przewodniczyć i zatwierdzać wybory wspólnot miejscowych, osobiście lub przez delegata, członka Rady regionalnej, którym nie może być asystent duchowy;

c/ dokonywać wizytacji braterskiej we wspólnotach miejscowych, osobiście lub przez delegata, członka Rady;

d/ uczestniczyć w spotkaniach ustalonych przez Radę narodową;

e/ reprezentować wspólnotę w przypadku uzyskania przez nią osobowości prawnej

w ustawodawstwie cywilnym;

f/ przygotować sprawozdanie roczne dla Rady narodowej;

g/ prosić, za zgodą Rady, o wizytację pasterską i wizytację braterską przynajmniej raz w trzechleciu.

Artykuł 64

Kapituła regionalna jest organem reprezentującym wszystkie wspólnoty istniejące w obrębie wspólnoty regionalnej, z władzą wyborczą i ustawodawczą. Statuty narodowe określają formalności zwoływania, skład osobowy, okresowość i kompetencje kapituły.

Wspólnota narodowa

 

Artykuł 65

1. Wspólnota narodowa jest zjednoczeniem organicznym wspólnot miejscowych istniejących na terytorium jednego lub więcej państw, połączonych i skoordynowanych między sobą poprzez wspólnoty regionalne tam, gdzie istnieją.

2. Do Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ należy zakładanie nowych wspólnot narodowych, na prośbę i w dialogu z Radami zainteresowanych wspólnot. Należy o tym poinformować kompetentnych przełożonych zakonnych, których trzeba będzie prosić o asystencję duchową.

3. Wspólnota narodowa:

– jest animowana i kierowana przez Radę i przełożonego,

– rządzi się własnym Statutem,

– ma własną siedzibę.

Artykuł 66

1. Skład Rady narodowej określają normy Statutu narodowego. W łonie Rady narodowej może być ustanowiony komitet wykonawczy z uprawnieniami, jakie zostaną mu nadane przez Statut.

2. Rada narodowa ma za zadanie:

a/ przygotować kapitułę narodową wyborczą, zgodnie z własnym Statutem;

b/ szerzyć znajomość i popierać w obrębie własnej wspólnoty narodowej, franciszkańską duchowość świecką;

c/ ustalać programy rocznych działań o charakterze narodowym;

d/ poszukiwać, wskazywać, wydawać i szerzyć konieczne środki dla formacji franciszkanów świeckich;

e/ animować i koordynować działalność Rad regionalnych;

f/ utrzymywać łączność z Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ;

g/ zapewnić przedstawicielstwo wspólnoty narodowej w Radzie Międzynarodowej i przyjąć na siebie wydatki z tym związane;

h/ przedyskutować i zatwierdzić sprawozdanie roczne dla Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ;

i/ dbać o obecność FZŚ w organizacjach kościelnych na szczeblu narodowym;

j/ decydować o wizytacji braterskiej w Radach wspólnot regionalnych i miejscowych, chociaż o nią nie proszono, kiedy wymagają tego okoliczności;

k/ decydować w sprawie przeznaczenia funduszy dyspozycyjnych i ogólnie w sprawach ekonomicznych wspólnoty;

l/ przed upływem swego mandatu polecić osobie kompetentnej, która nie jest członkiem Rady, albo kolegium rewizorów skontrolować rachunki wspólnoty,

sytuację finansową i majątkową narodowej;

m/ wypełniać inne obowiązki wskazane w Konstytucjach albo niezbędne do osiągnięcia własnych celów.

Artykuł 67

1. Zachowując nienaruszoną współodpowiedzialność Rady w animacji i kierowaniu wspólnotą narodową, do przełożonego, który jest pierwszym odpowiedzialnym, należy troszczyć się o to, aby były realizowane wskazania i decyzje Rady, którą będzie informował o swoim działaniu.

2. Przełożony narodowy ma ponadto za zadanie:

a/ zwoływać i przewodniczyć zebraniom Rady narodowej; zwoływać co trzy lata narodową kapitułę wyborczą, po wysłuchaniu Rady co do formalności zwołania, zgodnie ze Statutem narodowym;

b/ kierować i koordynować z odpowiedzialnymi narodowymi działalności operacyjne na szczeblu narodowym;

c/ przekazywać informacje o życiu i działalności FZŚ własnego kraju Radzie i kapitule narodowej;

d/ reprezentować wspólnotę narodową wobec władz kościelnych i cywilnych. Gdy wspólnota narodowa ma cywilną osobowość prawną, do przełożonego należy przedstawicielstwo prawne;

e/ przewodniczyć i zatwierdzać wybory Rad regionalnych, osobiście lub przez delegata, członka Rady Narodowej, którym nie może być asystent duchowy;

f/ przeprowadzać wizytację braterską w Radach regionalnych osobiście lub przez delegata, członka Rady narodowej;

g/ prosić za zgodą Rady o wizytację braterską i wizytację pasterską przynajmniej raz na sześć lat.

Artykuł 68

1. Kapituła narodowa jest organem reprezentującym wspólnoty istniejące w obrębie wspólnoty narodowej, z władzą ustawodawczą, administracyjną i wyborczą. Może podejmować decyzje legislacyjne i wydawać normy, zgodnie z Regułą i Konstytucjami, ważne w obrębie narodu. Statuty narodowe określają skład osobowy, okresowość, kompetencje i sposób zwoływania kapituły narodowej.

2. Statuty narodowe mogą przewidywać inne formy spotkań i zebrań celem wspierania życia i apostolstwa na szczeblu narodowym.

Wspólnota międzynarodowa

 

Artykuł 69

1. Wspólnota międzynarodowa jest utworzona przez zjednoczenie organiczne wszystkich na świecie katolickich wspólnot franciszkańskich świeckich. Ona utożsamia się z całością FZŚ. Ma własną osobowość prawną w Kościele. Organizuje się i dział a zgodnie z Konstytucjami i własnym Statutem.

2. Wspólnotę międzynarodową animuje i kieruje nią Rada Międzynarodowa FZŚ (CIOFS) z siedzibą w Rzymie (Włochy) oraz jej Prezydium i Przełożony generalny lub Przewodniczący międzynarodowy.

Artykuł 70

1. Rada Międzynarodowa składa się z następujących członków wybranych według norm Konstytucji i własnego Statutu:

– braci profesów FZŚ,

– przedstawicieli Młodzieży Franciszkańskiej.

Oprócz tego w skład Rady Międzynarodowej wchodzą czterej asystenci generalni.

2. W łonie Rady Międzynarodowej jest utworzone Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ, które stanowi jej integralną część.

3. Rada Międzynarodowa zebrana na kapitule generalnej jest najwyższym organem zarządu FZŚ, z władzą ustawodawczą, administracyjną i wyborczą. Może podejmować decyzje ustawodawcze i wydawać rozporządzenia zgodnie z Regułą i Konstytucjami.

4. Rada Międzynarodowa zbiera się co sześć lat na kapitułę generalną wyborczą oraz przynajmniej jeden raz między dwiema kapitułami generalnymi wyborczymi, zgodnie z normami ustalonymi przez Konstytucje i Statut międzynarodowy.

Artykuł 71

1. Cele i zadania Rady Międzynarodowej FZŚ są następujące:
2. a) popierać i podtrzymywać życie ewangeliczne według ducha św. Franciszka z Asyżu wiernych żyjących na całym świecie w stanie świeckim;
3. b) umacniać poczucie jedności FZŚ w poszanowaniu pluralizmu osób i grup, a także zacieśniać więź komunii, współpracy i dzielenia się między wspólnotami narodowymi;
4. c) harmonizować, zgodnie z pierwotnym charakterem FZŚ, zdrowe tradycje z uwspółcześnianiem ich na polu teologicznym, duszpasterskim i prawnym, mając na uwadze specyficzną franciszkańską formację ewangeliczną;
5. d) przyczyniać się, zgodnie z tradycją FZŚ, do propagowania idei i inicjatyw, które służą wspieraniu dyspozycyjności franciszkanów świeckich w życiu Kościoła i społeczeństwa;
6. e) określać kierunki i ustalać priorytety działania jej Prezydium;
7. f) interpretować Konstytucje, zgodnie z tym, co zostało przewidziane w art. 5,2.

2. Statut Międzynarodowy wyszczególnia skład Rady Międzynarodowej i sposób zwoływania jej zebrań.

Artykuł 72

1. Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ składa się z:

– przełożonego generalnego,

– zastępcy przełożonego generalnego,

– radnych Prezydium,

– członka Młodzieży Franciszkańskiej,

– asystentów generalnych FZŚ.

2. Radni Prezydium są wybierani zgodnie ze Statutem Międzynarodowym, który określa ich liczbę i strefy, jakie mają reprezentować.

Artykuł 73

Obowiązki i zadania Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ są następujące:

a/ przyczyniać się do wprowadzania w życie decyzji i wytycznych kapituły generalnej;

b/ koordynować, animować i kierować FZŚ na płaszczyźnie międzynarodowej, aby skuteczną stawała się wzajemna współzależność wspólnot FZŚ na różnych szczeblach;

c/ interweniować w duchu służby, zależnie od okoliczności, aby nieść braterską pomoc w wyjaśnianiu i w rozwiązywaniu ważnych i pilnych problemów FZŚ, informując zainteresowaną Radę narodową i najbliższą kapitułę generalną;

d/ umacniać na płaszczyźnie światowej wzajemne kontakty współpracy między FZŚ i innymi należącymi do Rodziny Franciszkańskiej;

e/ organizować, zgodnie ze Statutem Międzynarodowym, zebrania lub zgromadzenia w celu wspierania życia i apostolatu FZŚ na płaszczyźnie międzynarodowej;

f/ współpracować z organizacjami i stowarzyszeniami, które rozwijają te same wartości;

g/ wypełniać inne obowiązki wskazane w Konstytucjach albo jako niezbędne do osiągnięcia własnych celów.

Artykuł 74

1. Zachowując współodpowiedzialność Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ, do przełożonego generalnego, który jest jego pierwszym odpowiedzialnym, należy to, aby zostały wprowadzone w życie decyzje i wytyczne kapituły generalnej i Prezydium, które będzie informował o swoim działaniu.

2. Przełożony generalny ma ponadto za zadanie:

a/ zwoływać i przewodniczyć zebraniom Prezydium, zgodnie z własnym Statutem;

b/ zwoływać za zgodą Prezydium i przewodniczyć zebraniom kapituły generalnej;

c/ być widocznym i skutecznym znakiem komunii i żywotnej wzajemności między FZŚ oraz Ministrami Generalnymi Pierwszego Zakonu Franciszkańskiego i TOR, wobec których reprezentuje FZŚ, a także troszczyć się o łączność z Konferencją Asystentów Generalnych;

d/ reprezentować FZŚ na płaszczyźnie światowej wobec władz kościelnych i cywilnych. Jeśli wspólnota międzynarodowa ma cywilną osobowość prawną, przedstawicielstwo prawne należy do przełożonego;

e/ przeprowadzać wizytację braterską Rad narodowych osobiście lub przez delegata;

f/ przewodniczyć i zatwierdzać wybory do Rad narodowych osobiście lub przez delegata;

g/ prosić za zgodą Prezydium o wizytację pasterską Konferencję Ministrów Generalnych Pierwszego Zakonu i TOR;

h/ interweniować w naglących sprawach, informując o tym Prezydium;

i/ podpisywać urzędowe dokumenty Wspólnoty międzynarodowej;

j/ wykonywać, za zgodą Prezydium i razem z innym radnym Prezydium wyznaczonym przez nie, własne prawa majątkowe Wspólnoty międzynarodowej

k/ przed każdą kapitułą generalną dokonywać weryfikacji sytuacji finansowej i majątkowej Wspólnoty międzynarodowej poprzez kwalifikowanego księgowego, nie będącego zaangażowanym w zarządzanie ekonomiczne i finansowe Prezydium.

Artykuł 75

Zadania szczególne radnych międzynarodowych są określone przez Statut Międzynarodowy.

Tytuł IV

WYBÓR NA URZĘDY I ICH WYGAŚNIĘCIE

Wybory

 

 

Artykuł 76

1. Wybory na różnych szczeblach odbywają się zgodnie z prawem Kościoła37 i Konstytucji. Ich zwołanie ma się dokonać przynajmniej miesiąc wcześniej, wskazując miejsce, dzień i godzinę wyborów.

2. Zebraniu wyborczemu, albo kapitule, przewodniczy przełożony stopnia bezpośrednio wyższego lub jego delegat, który zatwierdza wybory. Przełożony lub delegat nie może przewodniczyć wyborom we własnej wspólnocie miejscowej ani wyborom Rady innego stopnia, której jest członkiem. Niech będzie obecny asystent duchowy stopnia bezpośrednio wyższego lub jego delegat, jako świadek komunii z Pierwszym Zakonem i z TOR. Przedstawiciel Konferencji Ministrów Generalnych Pierwszego Zakonu i TOR przewodniczy i zatwierdza wybory Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

3. Przewodniczący kapituły i asystent stopnia wyższego nie mają prawa głosu.

4. Przewodniczący kapituły wyznacza spośród członków kapituły sekretarza i dwóch skrutatorów.

Artykuł 77

1. We wspólnocie miejscowej mają głos czynny, to znaczy mogą wybierać, i głos bierny, to znaczy mogą być wybrani, profesi wieczyści tejże wspólnoty. Profesi czasowi mają tylko głos czynny.

2. Na innych szczeblach głos czynny mają: członkowie świeccy Rady ustępującej, przedstawiciele stopnia bezpośrednio niższego i Młodzieży Franciszkańskiej, jeśli są profesami. Do Statutów partykularnych należy określenie szczegółowych norm dotyczących zastosowania normy poprzedniej, by zapewnić jak najszerszą bazę wyborczą. Głos bierny mają franciszkanie świeccy będący profesami wieczystymi właściwego okręgu.

3. Statuty narodowe i Statut Międzynarodowy, każdy we własnym zakresie, mogą określić wymogi obiektywne dla kandydujących, aby mogli zostać wybranymi na różne urzędy.

4. Aby ważnie przystąpić do odbywania kapituły wyborczej, wymagana jest obecność przynajmniej więcej niż połowy mających prawo głosu. Dla stopnia miejscowego Statuty narodowe mogą ustalić inaczej.

Artykuł 78

1. Do wyboru przełożonego wymaga się większości bezwzględnej głosów obecnych, oddanych tajnie. Po dwóch nieskutecznych głosowaniach przystępuje się do głosowania między dwoma kandydatami, którzy otrzymali największą ilość głosów albo, jeśli jest ich więcej niż dwóch, między dwoma kandydatami starszymi profesją; po trzecim głosowaniu, jeśli pozostaje równość głosów, za wybranego uważa się tego, który jest starszy profesją.

2. Do wyboru zastępcy przełożonego należy przystąpić w taki sam sposób.

3. Do wyboru radnych, po pierwszym głosowaniu bez uzyskania większości absolutnej, jest wystarczająca w drugim głosowaniu większość względna głosów obecnych, oddanych tajnie, chyba, że Statuty partykularne domagają się szerszej większości.

4. Sekretarz ogłasza rezultat wyborów; przewodniczący, jeśli wszystko odbyło się prawidłowo, a wybrani przyjęli urząd, potwierdza wybór według Rytuału.38

Artykuł 79

1. Przełożony i jego zastępca mogą być wybrani na dwa kolejne trzechlecia. Na trzeci i ostatni kolejny wybór na urząd przełożonego i zastępcy będzie konieczna większość 2/3 głosów obecnych, która musi być uzyskana w pierwszym głosowaniu.

2. Przełożony ustępujący nie może być wybrany na zastępcę.

3. Radni mogą być wybrani na więcej kolejnych trzechleci. Począwszy od trzeciego kolejnego wyboru, będzie konieczna większość 2/3 głosów obecnych, którą musi się uzyskać w pierwszym głosowaniu.

4. Przełożony generalny, zastępca przełożonego generalnego i radni Prezydium mogą być wybrani tylko na dwa kolejne sześciolecia.

5. Rada wyższego stopnia ma prawo – obowiązek unieważnić wybory i zapowiedzieć je na nowo we wszystkich przypadkach, gdy nie zostały zachowane wyżej wymienione normy.

Artykuł 80

Statuty partykularne mogą zawierać dodatkowe dyspozycje do zastosowania w kwestii wyborów, byleby nie były sprzeczne z Konstytucjami.

Urzędy wakujące

 

Artykuł 81

1. Gdy urząd przełożonego wakuje z powodu śmierci, rezygnacji lub innej przeszkody o charakterze definitywnym, zastępca przełożonego przejmuje ten urząd aż do upływu mandatu, na jaki przełożony został kiedyś wybrany.

2. Na wakujący urząd zastępcy przełożonego zostaje wybrany przez Radę wspólnoty jeden z radnych z ważnością do kapituły wyborczej.

3. Na wakujący urząd radnego Rada zadba o jego zastępstwo zgodnie ze Statutami własnymi, z ważnością do kapituły wyborczej.

Urzędy niedające się pogodzić

 

Artykuł 82

Są nie do pogodzenia:

a/ urząd przełożonego na dwóch różnych szczeblach,

b/ urzędy przełożonego, zastępcy przełożonego, sekretarza i skarbnika na tym samym szczeblu.

Rezygnacja z urzędu

 

Artykuł 83

1. Rezygnacja na kapitule przełożonego jakiegokolwiek stopnia musi być przyjęta przez tę kapitułę. Rezygnację przełożonego poza kapitułą należy przedstawić Radzie. Przyjęcie rezygnacji musi być zatwierdzone przez przełożonego stopnia wyższego, a dla przełożonego generalnego – przez Konferencję Ministrów Generalnych Pierwszego Zakonu i TOR.

2. Rezygnacja z innych urzędów jest przedstawiana przełożonemu i jego Radzie, do której należy przyjęcie rezygnacji.

Usunięcie z urzędu

 

Artykuł 84

1. W przypadku niewypełniania przez przełożonego własnych obowiązków zainteresowana Rada wyraża swoje zaniepokojenie w braterskim dialogu z nim. Jeśli nie prowadzi to do pozytywnego rezultatu, Rada powiadamia Radę stopnia

wyższego, do której należy zbadanie sprawy, i jeśli trzeba, poprzez tajne głosowanie podjęcie decyzji o usunięciu przełożonego.

2. Z bardzo ważnej przyczyny, publicznej i udowodnionej, Rada wyższego stopnia, po braterskim dialogu z zainteresowanym, może przez tajne głosowanie zadecydować o usunięciu przełożonego niższego stopnia.

3. Usunięcie z urzędów Rady, gdy zachodzi bardzo ważna przyczyna, należy do Rady, do której one należą, podjęte przez tajne głosowanie po braterskim dialogu z zainteresowanym.

4. Przeciwko usunięciu można wnieść odwołanie zawieszające do Rady stopnia bezpośrednio wyższego od tej, która podjęła sankcję, w ustalonym terminie 30 dni.39

5. Usunięcie przełożonego generalnego jest w kompetencji Konferencji Ministrów Generalnych Pierwszego Zakonu i TOR.

6. Rada wyższego stopnia, w przypadku ciężkich zaniedbań lub nieprawidłowości ze strony jakiegoś przełożonego albo jakiejś Rady, zarządzi wizytację braterską zainteresowanej Rady i ewentualnie postara się o wizytację pasterską. Oceni z miłością i roztropnością zbadaną sytuację i podejmie decyzje stosowne do przypadku, łącznie z ewentualnym usunięciem Rady albo zainteresowanych odpowiedzialnych.

Tytuł V

ASYSTENCJA DUCHOWA I PASTERSKA FZŚ

Artykuł 85

1. Jako integralna część Rodziny Franciszkańskiej i powołany do życia charyzmatem Franciszka w wymiarze świeckim FZŚ ma szczególne, ścisłe relacje z Pierwszym Zakonem i z TOR.40

2. Troska duchowa i pasterska o FZŚ, powierzona przez Kościół Pierwszemu Zakonowi Franciszkańskiemu i TOR, jest obowiązkiem przede wszystkim ich ministrów generalnych i prowincjalnych. Do nich należy „wyższe kierownictwo”, o którym jest mowa w kan. 303. „Wyższe kierownictwo” ma na celu zapewnienie wierności charyzmatowi franciszkańskiemu, komunii z Kościołem i jedności z Rodziną Franciszkańską, wartości, które stanowią dla franciszkanów świeckich zadanie życia.

Artykuł 86

1. Ministrowie generalni i prowincjalni wypełniają swój obowiązek względem FZŚ przez:

– erygowanie wspólnot miejscowych,

– wizytację pasterską,

– asystencję duchową wobec wspólnot różnych stopni.

Zadanie to mogą wykonywać osobiście albo przez delegata.

2. Ta posługa ministrów zakonnych uzupełnia, ale nie zastępuje posługi Rad i przełożonych świeckich, do których należy kierowanie, koordynowanie i animacja wspólnot różnych stopni.

Artykuł 87

1. W tym wszystkim, co dotyczy całości FZŚ, „wyższe kierownictwo” musi być wykonywane przez ministrów generalnych kolegialnie.

2. Do Konferencji Ministrów Generalnych Pierwszego Zakonu i TOR w szczególności należy:

– troszczyć się o kontakty ze Stolicą Apostolską w tym, co dotyczy zatwierdzenia dokumentów prawnych lub liturgicznych, których zatwierdzenie należy do kompetencji Stolicy Apostolskiej;

– wizytować Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ;

– zatwierdzać wybór Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

3. Każdy minister generalny w zakresie własnego Zakonu troszczy się o zainteresowanie zakonników i ich przygotowanie do posługi FZŚ, według odnośnych Konstytucji i Konstytucji FZŚ.

Artykuł 88

1. Ministrowie prowincjalni i inni przełożeni wyżsi, w zakresie własnej jurysdykcji, zapewniają asystencję duchową wspólnotom miejscowym powierzonym ich jurysdykcji. Troszczą się o zainteresowanie własnych zakonników FZŚ i dbają o to, aby były oddelegowane osoby odpowiednie i przygotowane do posługi asystenta duchowego.

2. Do przełożonych wyższych w imię własnej jurysdykcji należy w szczególności:

a/ erygować kanonicznie nowe wspólnoty miejscowe, zapewniając im asystencję duchową;

b/ animować duchowo i wizytować wspólnoty miejscowe będące pod własną jurysdykcją;

c/ informować się na bieżąco o asystencji duchowej udzielanej FZŚ.

3. Przełożeni wyżsi są odpowiedzialni za asystencję duchową wspólnot miejscowych, które erygowali.

4. Przełożeni wyżsi z jurysdykcją na tym samym terytorium uzgadniają najbardziej odpowiedni sposób zapewnienia asystencji duchowej wspólnotom miejscowym, które z wyższych przyczyn zostały jej pozbawione.

5. Przełożeni wyżsi z jurysdykcją na tym samym terytorium uzgadniają najbardziej odpowiedni sposób kolegialnego wypełniania ich urzędu w odniesieniu do wspólnot regionalnych i narodowych FZŚ.

Artykuł 89

1. Na mocy witalnej żywotności między zakonnikami i świeckimi Rodziny Franciszkańskiej oraz odpowiedzialności przełożonych wyższych, wspólnotom FZŚ wszystkich stopni musi być zapewniona asystencja duchowa jako fundamentalny element komunii.

2. Asystentem duchowym jest osoba wyznaczona przez przełożonego wyższego kompetentna do spełniania tej posługi względem określonej wspólnoty FZŚ.

3. Aby być świadkiem duchowości franciszkańskiej i braterskiego uczucia zakonników wobec franciszkanów świeckich oraz węzłem komunii między jego Zakonem i FZŚ, asystent duchowy ma być zakonnikiem franciszkańskim, należącym do Pierwszego Zakonu lub do TOR.

4. Gdy nie jest możliwym danie wspólnocie takiego asystenta, kompetentny przełożony wyższy posługę asystencji duchowej może powierzyć:

a/ zakonnikom lub zakonnicom należącym do innych Instytutów franciszkańskich;

b/ duchownym diecezjalnym lub innym osobom, specjalnie przygotowanym do tej posługi, należącym do FZŚ;

c/ innym duchownym diecezjalnym albo zakonnikom niefranciszkańskim.

5. Uprzednia autoryzacja przełożonego lub ordynariusza miejsca, gdyby była ona konieczna, nie zwalnia wyższego przełożonego franciszkańskiego od odpowiedzialności za jakość posługi pasterskiej i asystencji duchowej.

Artykuł 90

1. Głównym zadaniem asystenta jest przekazywanie duchowości franciszkańskiej i kooperacja w formacji początkowej i ciągłej braci.

2. Asystent duchowy jest członkiem z prawem głosu Rady wspólnoty, wobec której sprawuje asystencję, i współpracuje z nią w całej działalności. Nie wykonuje prawa głosu w sprawach ekonomicznych.

3. W szczególności:

a/ asystenci generalni spełniają swoją posługę dla Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ, tworzą konferencję i troszczą się kolegialnie o asystencję duchową dla FZŚ w jego całości;

b/ asystenci narodowi spełniają swoją posługę dla Rady narodowej oraz troszczą się o asystencję duchową dla FZŚ na całym terytorium wspólnoty narodowej i koordynację na szczeblu narodowym asystentów regionalnych. Jeśli jest ich więcej niż jeden, tworzą konferencję i wykonują posługę kolegialnie;

c/ asystenci regionalni spełniają swoją posługę dla Rady regionalnej i troszczą się o asystencję duchową dla wspólnoty regionalnej. Jeśli jest ich więcej niż jeden, tworzą konferencję i wykonuję posługę kolegialnie;

d/ asystenci miejscowi spełniają swoją posługę dla wspólnoty miejscowej i jej Rady.

Artykuł 91

1. Rada wspólnoty każdego stopnia prosi kompetentnych przełożonych Pierwszego Zakonu i TOR o asystentów odpowiednich i przygotowanych.

2. W szczególności:

a/ Prezydium Rady Międzynarodowej prosi odnośnego ministra generalnego o asystenta generalnego;

b/ Rada narodowa prosi o asystenta narodowego u przełożonego wyższego, wskazanego kolegialnie przez przełożonych wyższych z jurysdykcją na terytorium wspólnoty narodowej;

c/ Rada regionalna prosi o asystenta u przełożonego wyższego, wskazanego kolegialnie przez przełożonych wyższych z jurysdykcją na terytorium wspólnoty regionalnej;

d/ Rada miejscowa prosi o asystenta u przełożonego wyższego jurysdykcji, która ma odpowiedzialność za asystencję.

3. Kompetentny przełożony wyższy, po wysłuchaniu Rady zainteresowanej wspólnoty, mianuje asystenta, zgodnie z obecnymi Konstytucjami iStatutem asystencji duchowej i pasterskiej Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.

Tytuł VI

WIZYTACJA BRATERSKA I W1ZYTACJA PASTERSKA

Artykuł 92

1. Celem wizytacji, tak braterskiej, jak i pasterskiej, jest ożywienie franciszkańskiego ducha ewangelicznego, zapewnienie wierności charyzmatowi i Regule, ofiarowanie pomocy życiu franciszkańskiemu, umocnienie więzi jedności Zakonu i wspieranie jego jak najskuteczniejszego włączenia w Rodzinę Franciszkańską i w Kościół.

2. Prośby o wizytację, tak braterską, jak i pasterską, są składane, za zgodą odnośnej Rady:

a/ przez przełożonego wspólnoty miejscowej i regionalnej, przynajmniej co trzy lata, do Rady stopnia bezpośrednio wyższego i do odnośnej Konferencji asystentów duchowych;

b/ przez przełożonego narodowego, przynajmniej co sześć lat, do Prezydium Rady Międzynarodowej i do Konferencji asystentów generalnych;

c/ przez przełożonego generalnego, przynajmniej co sześć lat, do Konferencji Ministrów Generalnych.

3. Dla pilnych i bardzo ważnych przyczyn, albo też w przypadku niewypełnienia przez przełożonego i Radę złożenia prośby o wizytację, wizytacja braterska i pasterska mogą być przeprowadzone z inicjatywy Rady i Konferencji asystentów duchowych, odpowiednio kompetentnych.

Artykuł 93

1. W wizytacji wspólnot miejscowych i Rad różnych stopni wizytator zweryfikuje żywotność ewangeliczną i apostolską, zachowywanie Reguły i Konstytucji, włączenie wspólnot w Zakon i w Kościół.

2. W wizytacji wspólnot miejscowych i Rad różnych stopni wizytator w odpowiednim czasie powiadomi Radę o przedmiocie i programie wizytacji. Sprawdzi rejestry i akta, łącznie z tymi, które dotyczą poprzednich wizytacji, wyboru Rady i administracji dóbr. Sporządzi sprawozdanie z odbytej wizytacji, dołączając je do akt w odpowiednim rejestrze wspólnoty wizytowanej oraz przekaże je do wiadomości Rady stopnia, która urzeczywistniła wizytację.

3. W wizytacji wspólnoty miejscowej wizytator spotka się z całą wspólnotą oraz z grupami i sekcjami, na które się ona dzieli. Okaże szczególną uwagę braciom będącym w okresie formacji i tym braciom, którzy poproszą o osobiste spotkanie. Gdzie zajdzie potrzeba, przystąpi do braterskiego poprawiania zaniedbań, które napotka.

4. Dwaj wizytatorzy, świecki i zakonny, mogą, jeśli to pomaga służbie wspólnoty, przeprowadzić wizytację równocześnie, uzgadniając wcześniej jej program, w sposób jak najbardziej odpowiadający misji każdego z nich.

5. Wizytacja braterska i pasterska przeprowadzona przez stopień bezpośrednio wyższy nie przeszkadza, aby wspólnota wizytowana zachowała prawo odwołania się do Rady i Konferencji asystentów duchowych stopnia jeszcze wyższego.

Wizytacja braterska

Artykuł 94

1. Wizytacja braterska jest momentem komunii, wyrazem posługi i konkretnego zainteresowania odpowiedzialnych świeckich na różnych stopniach, aby wspólnota wzrastała i była wierna swojemu powołaniu.41

2. Wśród różnych inicjatyw dla osiągnięcia celu wizytacji wizytator zwróci szczególną uwagę na:

– odpowiedniość formacji początkowej i ciągłej;

– kontakty utrzymywane z innymi wspólnotami na różnych stopniach, z młodymi franciszkanami i z całą Rodziną Franciszkańską;

– zachowanie dyrektyw i wskazań Rady Międzynarodowej FZŚ i innych Rad;

– obecność w Kościele partykularnym.

3. Wizytator zapozna się ze sprawozdaniem poprzedniej kontroli zarządzania finansowego i majątkowego Rady, sprawdzi rejestr kasy i każdy dokument dotyczący sytuacji majątkowej wspólnoty i ewentualny stan osoby prawnej w ustawodawstwie cywilnym, łącznie z aspektami fiskalnymi. W razie braku należnego sprawdzianu co do zarządzania finansowego i majątkowego Rady wizytator będzie mógł, na koszt wspólnoty wizytowanej, zlecić taki sprawdzian osobie doświadczonej, która nie jest członkiem zainteresowanej Rady. Gdzie uzna to za stosowne, wizytator będzie mógł dla tych aspektów korzystać z pomocy osoby kompetentnej.

4. Wizytator sprawdzi akta wyboru Rady, oceni jakość posługi oddanej wspólnocie przez przełożonego i innych odpowiedzialnych oraz rozważy z nimi rozwiązanie ewentualnych problemów. Gdyby przypadkiem napotkał, że – z jakiegokolwiek powodu – ich posługa nie jest wykonywana w sposób adekwatny do wymogów wspólnoty, wizytator podejmie

stosowne inicjatywy, biorąc pod uwagę w szczególnych okolicznościach to, co zostało zadecydowane w sprawie rezygnacji i usunięcia z urzędów.42

5. Wizytator nie może przeprowadzić wizytacji własnej wspólnoty miejscowej ani Rady innego stopnia, której jest członkiem.

Wizytacja pasterska

 

Artykuł 95

1. Wizytacja jest uprzywilejowanym momentem komunii z Pierwszym Zakonem i TOR. Jest ona przeprowadzana także w imieniu Kościoła43 oraz służy zapewnieniu i wspieraniu zachowania Reguły i Konstytucji, i wierności charyzmatowi franciszkańskiemu. Będzie się odbywać w poszanowaniu organizacji i prawa własnego FZŚ.

2. Wizytator po sprawdzeniu aktu kanonicznego erygowania wspólnoty zainteresuje się relacjami między wspólnotą i asystentem duchowym, a także Kościołem partykularnym oraz spotka się z pasterzami (biskup, proboszcz), gdy to będzie stosowne dla wspierania komunii i posługi w budowaniu Kościoła.

3. Będzie popierał współpracę i poczucie współodpowiedzialności między odpowiedzialnymi świeckimi i asystentami duchowymi. Powinien ocenić jakość asystencji duchowej udzielanej wspólnocie wizytowanej, zachęcić asystentów duchowych w ich posłudze oraz popierać ich ciągłą formację duchową i pasterską.

4. Poświęci szczególną uwagę programom, metodom i doświadczeniom formacyjnym, życiu liturgicznemu i modlitwie oraz działalności apostolskiej wspólnoty.

Tytuł VII

MŁODZIEŻ FRANCISZKAŃSKA

Artykuł 96

1. FZŚ na mocy samego swego powołania powinien być gotowy dzielić się doświadczeniem życia franciszkańskiego z młodymi, którzy czują się pociągnięci przez św. Franciszka z Asyżu, oraz szukać środków, aby je odpowiednio im przekazać.

2. Młodzież Franciszkańska (MF), jak ją rozumieją te Konstytucje i za którą FZŚ uważa się szczególnie odpowiedzialny, tworzą ci młodzi, którzy czują się wezwani przez Ducha Świętego do przeżywania we wspólnocie doświadczenia życia chrześcijańskiego, w świetle orędzia św. Franciszka z Asyżu, pogłębiając własne powołanie w obrębie Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.

3. Członkowie Młodzieży Franciszkańskiej uważają Regułę FZŚ jako dokument inspiracji dla rozwoju własnego powołania chrześcijańskiego i franciszkańskiego, tak indywidualnie, jak i w grupie. Po odpowiednim okresie formacji, przynajmniej

przez rok, potwierdzają tę opcję przez osobiste zobowiązanie przed Bogiem i w obecności braci.

4. Członkowie Młodzieży Franciszkańskiej, którzy pragną należeć do FZŚ, stosują się do tego, co jest przewidziane w Regule, w Konstytucjach i w Rytuale FZŚ.

5. Młodzież Franciszkańska ma specyficzną organizację i metody formacji oraz środki pedagogiczne dostosowane do potrzeb świata młodzieży, zgodnie z rzeczywistościami istniejącymi w różnych krajach. Statut narodowy Młodzieży Franciszkańskiej musi być zatwierdzony przez odnośną Radę narodową FZŚ albo, w razie jej braku, przez Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

6. Młodzież Franciszkańska jako składnik Rodziny Franciszkańskiej od kompetentnych odpowiedzialnych świeckich i przełożonych zakonnych domaga się odpowiednio animacji braterskiej i asystencji duchowej.

Artykuł 97

1. Wspólnoty FZŚ za pośrednictwem dostosowanych inicjatyw i dynamiki niech popierają młodzieżowe powołanie franciszkańskie. Niech troszczą się o żywotność i rozszerzanie się wspólnot Młodzieży Franciszkańskiej oraz niech towarzyszą młodym w ich drodze rozwoju ludzkiego i duchowego poprze propozycje działalności i treści doktrynalne.

2. Wspólnoty FZŚ niech się angażują, aby wspólnotom Młodzieży Franciszkańskiej dać braterskiego animatora, który razem z asystentem duchowym i Radą Młodzieży Franciszkańskiej zapewniałby odpowiednią franciszkańską formację świecką.

3. Dla popierania ścisłej komunii z FZŚ wszyscy odpowiedzialni Młodzieży Franciszkańskiej na szczeblu międzynarodowym oraz przynajmniej dwaj członkowie Rady narodowej Młodzieży Franciszkańskiej niech będą młodymi franciszkanami świeckimi po profesji.

4. Przedstawiciel Młodzieży Franciszkańskiej wyznaczony przez swoją Radę należy do odpowiedniej Rady FZŚ; przedstawiciel FZŚ wyznaczony przez własną Radę należy do Rady Młodzieży Franciszkańskiej tego samego stopnia. Przedstawiciel Młodzieży Franciszkańskiej ma głos w Radzie FZŚ tylko wtedy, jeśli jest franciszkaninem świeckim po profesji.

5. Przedstawiciele Młodzieży Franciszkańskiej w Radzie Międzynarodowej FZŚ są wybierani zgodnie ze Statutem Międzynarodowym, który określa także ich liczbę i jakie wspólnoty mają reprezentować oraz ich kompetencje.

Tytuł VIII

W KOMUNII Z RODZINĄ FRANCISZKAŃSKĄ I Z KOŚCIOŁEM

Artykuł 98

1. (Reg. 1)Franciszkanie świeccy niech się starają żyć „w żywej łączności wzajemnej” ze wszystkimi członkami Rodziny Franciszkańskiej. Niech będą gotowi do wspierania wspólnych inicjatyw albo uczestnictwa w nich z zakonnikami i zakonnicami Pierwszego, Drugiego i Trzeciego Zakonu, z Instytutami Świeckimi i innymi grupami kościelnymi świeckich, którzy uznają św. Franciszka za wzór i inspiratora, aby współpracować w rozszerzaniu Ewangelii, usuwaniu przyczyn spychania na margines i w służbie dla sprawy pokoju.

2. Powinni pielęgnować szczególne uczucie, które niech znajdzie wyraz w konkretnych inicjatywach braterskiej komunii, względem sióstr życia kontemplacyjnego, które – jak św. Klara z Asyżu – dają świadectwo w Kościele i w świecie, a przez ich

pośrednictwo oczekują obfitości łask dla wspólnoty i dzieł apostolatu.

Artykuł 99

1. (Reg. 6)Jako żywa cząstka Ludu Bożego inspirowana ideą Serafickiego Ojca franciszkanie świeccy „w pełnej łączności z Papieżem i biskupami” niech się starają poznawać i zgłębiać naukę przedstawioną przez Magisterium Kościoła w ważniejszych jego dokumentach i niech będą wrażliwi na obecność Ducha Świętego, który ożywia wiarę i miłość ludu Bożego.44 Niech współpracują w inicjatywach wspieranych przez Stolicę Apostolską, szczególnie na tych polach, na których są wezwani do pracy na mocy franciszkańskiego powołania świeckiego.

2. FZŚ jako publiczne stowarzyszenie międzynarodowe jest złączony szczególnym węzłem z Biskupem Rzymskim, od którego otrzymał aprobatę Reguły i potwierdzenie swojej misji w Kościele i w świecie.

Artykuł 100

1. Powołanie do „odbudowy” Kościoła powinno skłaniać braci do miłości i szczerego przeżywania komunii z Kościołem partykularnym, w którym rozwijają własne powołanie i realizują swoje zadanie apostolskie, świadomi, że w diecezji działa Kościół Chrystusa.45

2. Franciszkanie świeccy niech wypełniają z poświęceniem zadania, do których są zobowiązani wobec Kościoła partykularnego; niech udzielają pomocy w działalności społecznej istniejącej w diecezji.46 W duchu służby niech stają się obecni jako wspólnota FZŚ w życiu diecezji, gotowi do współpracy z innymi grupami kościelnymi i do udziału w Radach duszpasterskich.

3. Wierność własnemu charyzmatowi, franciszkańskiemu i świeckiemu, oraz świadectwo szczerego i otwartego braterstwa są ich główną posługą dla Kościoła, który jest wspólnotą miłości. Niech będą w nim rozpoznawani po ich „sposobie bycia”, z którego wypływa ich misja.

Artykuł 101

1. Franciszkanie świeccy niech współpracują z biskupami i stosują się do ich wskazań jako tych, którzy przewodzą w posłudze Słowa i liturgii oraz koordynują różne formy apostolstwa w Kościele partykularnym.47

2. Wspólnoty podlegają nadzorowi ordynariusza, jako że wypełniają swoją działalność w Kościołach partykularnych.48

Artykuł 102

1. Wspólnoty erygowane w Kościele parafialnym niech się starają współpracować w animacji wspólnoty parafialnej, liturgii i braterskich relacji; niech się integrują z całością w duszpasterstwie, dając preferencję działalności bardziej właściwej tradycji

i franciszkańskiej duchowości świeckiej.

2. W parafiach powierzonych zakonnikom franciszkańskim wspólnoty stanowią, w wypełnianiu owocnej współpracy, pośrednictwo i świadectwo świeckie charyzmatu franciszkańskiego we wspólnocie parafialnej. Przeto, zjednoczeni z zakonnikami, troszczą się o szerzenie orędzia ewangelicznego i stylu życia franciszkańskiego.

Artykuł 103

1. Zachowując wierność własnej tożsamości, wspólnoty będą się starać, aby docenić każdą okazję modlitwy, formacji i efektywnej współpracy z innymi grupami kościelnymi. Niech chętnie przyjmują tych, którzy – nie należąc do FZŚ – chcą dzielić

ich doświadczenia i działalność.

2. Wspólnoty niech popierają, gdzie jest to możliwe, braterskie kontakty ze stowarzyszeniami niekatolickimi, które czerpią natchnienie od Franciszka.

PRZYPISY

1. Por. KPK 210; 214; KK 40.
2. Nazywany także Trzecim Zakonem Franciszkańskim (TOF). Por.Reguła2, nota 5. KPK

303 tak określa Trzecie Zakony: „Stowarzyszenia, których członkowie, żyjąc w świecie,

uczestniczą w duchu jakiegoś instytutu zakonnego, pod wyższym kierownictwem tegoż

instytutu prowadzą życie apostolskie i zdążają do chrześcijańskiej doskonałości,

nazywają się trzecimi zakonami lub otrzymują inną odpowiednią nazwę.”

3. Po Regułach zatwierdzonych przez Papieża Mikołaja IV w 1289 r. i przez Papieża

Leona XIII w 1883 r., Reguła aktualna została zatwierdzona przez Papieża Pawła VI

w dniu 24 czerwca 1978 r.

4. Por.Konstytucje FZŚ85,2. Kiedy są cytowane Konstytucje, bez dalszej specyfikacji,

odniesienie dotyczy tych obecnych.

5. Por. KPK 116; 301,3; 312; 313.
6. Por. KPK 225; Przemówienie Jana Pawła II do FZŚ, 27 września 1982, wL`Osservatore

Romano, 27 września 1982 r.

7. Por. KPK 275 n; DK 12; 14; 15 n.
8. Por. KPK 304.
9. Por. 1Reg 22,41; 2LW 51.
10. Por. KO 10.
11. 1Reg 10,8.
12. Obrzędy pokuty, dostosowane do zwyczajów polskich, Katowice 1981, Wprowadzenie
13. 22, s. 25 n.
14. Por. 2LW 25 n.
15. Rytuał FZŚ, Dodatek 26; 27.
16. PBłM.
17. Por. 2Cel198.
18. Por. 1Reg 17,3; 3T 36; 2LW 53.
19. KK 35.
20. KDK 31 n.
21. Por. KDK 67; LE 16 n.
22. Por. KDK 78.
23. DA 30.
24. Por. 2Cel 125; Za 83; 1Bon 9,1.
25. Por.Konstytucje3,3; T 16.
26. Por. KPK 518.
27. Por. KPK 316.
28. Por.Rytuał FZŚ, Wprowadzenie 10, rozdz. I.
29. Por.Rytuał FZŚ, Wprowadzenie 18.
30. Por.Rytuał FZŚ, Wprowadzenie 13, rozdz. II.
31. Por.Konstytucje8; 1Cel 103.
32. Por. KPK 312.
33. Por.Konstytucje90,2.
34. Por.Konstytucje39,3; 41,1.
35. Por.Konstytucje81,1.
36. Każda wspólnota miejscowa niech ma przynajmniej rejestr przyjętych (przyjęcia

do Zakonu, profesje, przeniesienia, zgony i każda inna ważna adnotacja

odnosząca się do poszczególnych członków), księgę protokołów zebrań Rady i rejestr

administracji.

38

36. Por. KPK 1732-1739. Dykasterią kompetentną w tych przypadkach jestKongregacja
37. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego.
38. Por KPK 164 n.
39. Por.Rytuał FZŚ, część II, rozdz. II.
40. Por. KPK 1736,2.
41. Z historii franciszkańskiej oraz z Konstytucji Pierwszego Zakonu Franciszkańskiego

i TOR wynika jasno, że Zakony te uznają się za zobowiązane na mocy wspólnego

pochodzenia i charyzmatu oraz z woli Kościoła do asystencji duchowej i pasterskiej

FZŚ. Por. Konstytucje OFM 60; Konstytucje OFMConv. 161; Konstytucje OFMCap.

95; Konstytucje TOR 157; Reguła Trzeciego Zakonu Papieża Leona XIII, 3,3; Reguła

zatwierdzona przez Pawła VI, 26.

41. Por.Konstytucje51,1c; 63,2g; 67,2g.
42. Por.Konstytucje83; 84.
43. Por. KPK 305,1.
44. KK 12.
45. ChristusDominus 11; KPK 369; 2Cel 10; 1Cel 18.
46. Por. KPK 311.
47. Por. KPK 394; 756; 775 n.
48. Por. KPK 305; 392.

39

SKRÓTY

Dokumenty Kościoła

DA – Dekret o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem

DK – Dekret o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis

KDK – Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym

Gaudium et spes

KK – Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium

KO – Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum

KPK – Kodeks Prawa Kanonicznego

LE – Encyklika Jana Pawła II o godności pracy ludzkiej Laborem exercens

Pisma św. Franciszka

2LW – List do wiernych. Redakcja druga

PBłM – Pozdrowienie Błogosławionej Dziewicy Maryi

1Reg – Reguła niezatwierdzona

2Reg – Reguła zatwierdzona

T – Testament

Źródła franciszkańskie

1Bon – Św. Bonawentura, Życiorys większy św. Franciszka

1Cel – Tomasz z Celano, Życiorys pierwszy św. Franciszka

2Cel – Tomasz z Celano, Życiorys drugi św. Franciszka

3T – Relacja Trzech Towarzyszy

Za – Zbiór asyski